بررسی برخی از ویژگیهای زیستی پروانه برگخوار (Ennomos quercinaria (Lep.: Geometridae در مازندران

جنگلهای مازندران با اهمیت‌ترین جنگلهای اقتصادی ایران هستند که گونه‌های صنعتی بلوط، راش، ممرز، افرا، شمشاد و توسکا در آن یافت می‌شود. این گونه‌های درختی با ارزش در سالهای اخیر مورد حمله پروانه برگخوار Ennomosquercinaria (Lep.:Geometridae) قرار گرفته است. تغذیه شدید لاروها از برگ این درختان، موجب بی‌برگ شدن بسیاری از این درختان شده است. علاوه بر خسارت مستقیم وارد شده توسط لاروها به درختان، این آفت زیبایی طبیعی پارک‌ها را با بی برگ کردن و نیز ریزش فضولات لاروی از بین می‌برد. جهت مطالعه زیست‌شناسی آفت، پارک جنگلی شهید زارع انتخاب گردید وطی سالهای 80-1379 به‌صورت هفتگی نمونه‌برداری بعمل آمد. در آزمایشگاه تخم، لارو و شفیره آفت جدا گردید و سپس در ظروف پلاستیکی به‌صورت مجزا پرورش داده شدند. در طی نمونه‌برداری مشخص شد که حشرات کامل در اردیبهشت‌ماه ظاهر شده و جمعیت آن در اوایل دهه دوم خرداد ماه به اوج می‌رسد. حشرات کامل شب‌پرواز بوده و به نور جلب می‌شوند. حشرات ماده تخمهای خود را روی تنه، شاخه و همچنین دیوارهای ساختمان قرار می‌دهند. تعداد تخم در دسته‌های متعدد متفاوت است و حداکثر تا 280 عدد روی تنه بلوط شمارش شده است. در تشریح بدن حشرات ماده، تا 200 عدد تخم زیر بینو‌کولر شمارش گردید. تخمها به‌رنگ سبز تیره می‌باشند. آفت به‌صورت تخم زمستان را سپری می‌سازد. در اواخر زمستان و اوایل بهار مصادف با باز شدن برگهای درختان، تخمها تفریخ می‌شوند. لاروها در اواسط اردیبهشت‌ماه در لابلای برگها و زیر پوست درختان به شفیره تبدیل می‌شوند. این آفت یک نسل در سال دارد. از آنجائی‌که این آفت در مرحله تخم‌گذاری به نور جلب می‌شود، در سالهای طغیانی با نصب چراغ همراه با پرده‌های سفید در مناطق آلوده و شکار انبوه حشرات کامل از بهترین راه‌های کاهش جمعیت آفت است.