اثر کودهای زیستی بر خصوصیات مرزه بختیاری تحت شرایط تنش آبیاری در مراحل مختلف رشد

با توجه به خشکسالی‌های پی‌در‌پی، آثار مخرب آن روی عملکرد گیاهان دارویی و مصرف میکروارگانیسم‌های محرک رشد در راستای افزایش تحمل به خشکی، آزمایشی جهت بررسی اثر قطع آبیاری در مراحل مختلف رشد و کودهای زیستی بر صفات مورفولوژی، درصد اسانس و عملکرد مرزه بختیاری به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد تبریز در سال 1396 اجرا شد. عامل اصلی و فرعی شامل چهار سطح قطع آبیاری (آبیاری کامل (I1)، تنش در مرحله، ساقه‌دهی (I2)، غنچه‌دهی (I3) و 50 درصد گلدهی (I4)) و پنج سطح کود زیستی (بدون تلقیح (b1)، تلقیح با (b2) Rhizophagus irregularis، (b3) Funneliformis mosseae، (b4) Rhizophagus irregularis + Funneliformis mosseae و (b5)Azosprillium + Pseudomonas + Azotobacter ) بودند. اثر ساده و متقابل عامل‌های مورد بررسی بر تمام صفات موفولوژی، درصد اسانس و عملکرد‌ها در سطح یک درصد معنی‌دار شد. بیش‌ترین تعداد برگ، قطر ساقه، تاج‌گستر، وزن ریشه، عملکرد برگ، عملکرد ساقه گلدار، عملکرد سرشاخه گلدار، درصد و عملکرد اسانس در I4 مشاهده شد. تلقیح نشاء با عامل b5 منجر به حصول بیش‌ترین تعداد برگ، طول گل‌آذین و عملکرد برگ، عملکرد ساقه گلدار، عملکرد سرشاخه گلدار، درصد و عملکرد اسانس شد. مصرف کود زیستی ترکیبی (b5) در مرحله 50% گلدهی (I4) بر خصوصیات گیاه اثر مثبت داشته و بیش‌ترین عملکرد برگ، ساقه گلدار، اسانس و بیولوژیک به ترتیب با میانگین 1212، 1494، 39/44 و 2707 کیلوگرم در هکتار در این تیمار مشاهده شد.