بررسی نقش متغیرهای پیشبین در تخمین دمای هوا در ماههای ژانویه و ژوئیه در طبقات پوشش اراضی مختلف

هدف اساسی این مطالعه تخمین دمای هوا با استفاده از متغیرهای پیش‌بین شامل دمای سطح زمین، ارتفاع، شیب، پوشش گیاهی، عرض جغرافیایی، آلبیدو و میانگین فشار سطح دریا طی دو ماه ژانویه و ژوئیه در سال‌های 2001 تا 2015 در طبقات پوشش اراضی مختلف می‌باشد. از 6 مدل رگرسیونی تک‌متغیره تا چندمتغیره به‌تفکیک 7 پوشش اراضی موجود در کشور استفاده شد و 42 مدل برآوردگر برای هر ماه توسعه داده شد. نتایج بیانگر آن بود که بیشترین اختلافات بین دمای هوا و دمای سطح زمین در طبقه با پوشش سطحی بایر یا پوشش گیاهی تنک دیده شد. در ژانویه، ارتفاع (در پوشش‌های زمین‌های بایر، بافت‌های شهری و پهنه‌های کشاورزی) فشار (در پوشش‌های علف‌زارها و بوته‌زارها)، شیب منطقه جنگلی و عرض جغرافیایی در پهنه آب، مهم‌ترین برآورد‌گرهای دمای هوا هستند. در‌حالی‌که در ژوئیه در سطح زمین یک کم‌فشار حرارتی چسبیده به زمین با ارتفاع کم در بخش وسیعی از پهنه کشور تشکیل شده و این عامل اقلیمی ناشی از گرمایش شدید سطح زمین نقش عوامل میکرواقلیمی از قبیل ارتفاع، شیب و پوشش زمین را به‌حداقل رسانده و تأثیر آنها را در تخمین دمای هوا کم‌رنگ می‌کند. لذا می‌توان عامل فشار را در ماه ژوئیه مهم‌ترین برآوردگر تغییرات فضایی دمای هوا در پهنه ایران دانست.