مکانیابی افزوده شدن ناخالصیهای دارویی به هرویینهای مکشوفه

زمینه و هدف: شناسایی و اندازه‌گیری ترکیبات شیمیایی موجود در یک نمونه را تعیین پروفایل شیمیایی گویند. تعیین پروفایل شیمیایی هرویین گامی مؤثر در کشف علمی جرائم است. در مطالعات راهبردی شیمی جنایی، شناسایی مبدأ و مسیر ترانزیت هرویین و همچنین مقایسۀ شباهت هرویین‌های مکشوفه، از تعیین پروفایل شیمیایی و کمومتریکس بهره گرفته می‌شود. این پژوهش کاربرد کروماتوگرافی گازی و خوشه‌بندی در مکان‌یابی ناخالصی‌های دارویی هرویین مکشوفه در استان فارس را دنبال می‌کند. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش اجرا، از نوع آزمایشگاهی است. جامعۀ آماری آن شامل 50 نمونه هرویین توقیف‌شده از خرده‌فروشان و 50 نمونه هرویین ترانزیت شده از افغانستان است که داده‌های آن به صورت آزمایشگاهی و با استفاده از کروماتوگرافی گازی ایجاد شده است. آنالیز اکتشافی داده‌ها با روش آنالیز اجزای اصلی انجام شد. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد داروهای استامینوفن و کافئین جهت افزایش مقدار به عنوان ناخالصی در هر دو نمونه هرویین‌های ترانزیت‌شده و خرده‌فروشی وجود دارند. از نظر ناخالصی دارویی، از صد نمونه هرویین آنالیز شده، 53 نمونه دارای استامینوفن و کافئین و 47 نمونه فقط دارای کافئین می‌باشند. پروفایل دارویی هرویین‌های خرده‌فروشی و ترانزیت‌شده نیز مشابه هم بوده و تفاوت معنا‌داری ندارند. نتیجه‌گیری: هرویین‌های مکشوفه در استان فارس دارای ناخالصی‌های دارویی استامینوفن و کافئین می‌باشند که به صورت تعمدی و جهت افزایش مقدار به هرویین اضافه می‌شوند. این ناخالصی‌ها توسط تولیدکنندگان یا قاچاقچیان در داخل افغانستان به هرویین اضافه می‌شود و خرده‌فروشان نقشی در افزایش آن‌ها ندارند.