The importance of the chosen statistical methods in medical research: study over modelling in estimation superficial varicose vein risk factors in young male population

Amac: Hangi kosullar altinda tek degiskenli analizin yetersiz oldugunu ve tibbi arastirmalarda multipl lojistik regresyonun onemini acikliga kavusturmak birincil amactir. Bu amacla retrospektif olarak planlanan genc erkek populasyonda alt ekstremite yuzeysel venoz risk faktorleri model olarak secildi. Gerec ve Yontem: Bu calisma icin 30 Mayis 2016-1 Ocak 2019 tarihleri arasinda 29 Mayis Devlet Hastanesi Genel Cerrahi Klinigi’ne kasinti, odem, bacak agrisi ve sislik gibi semptomlari olan tum hastalar retrospektif olarak incelendi. Bulgular: Tek degiskenli analiz sonuclari, varikoz venlerin gelisiminin, degiskenler acisindan kontrol grubundan anlamli derecede yuksek oldugunu gostermistir. Sirasiyla, aile oykusu [34 (%61,8) vs. 21 (%38,2)], p<0,008), sigara icme [37 (%59,7) ve 25 (%40,3), p<0,04], uzun sureli [90 (%53,6) 78’e karsi (%46,4), p<0,01], kabizlik [64 (%55,2) - 52 (% 44,8), p<0,001] ve kentsel yasam tarzi [49 (%56,7) - 22 (%43,3), p<0,04], varikoz venlerinin gelisimi uzerine etkili bulunmustur. Oysa, onemli tek degiskenli sonuclar icin ikili lojistik regresyonunu yaptigimizda; Varikoz venlerin risk faktorleri acisindan farkli sonuclar saptadik; Sonuclar aile oykusunun, sigara icmenin, uzun sure ayakta durmanin ve kabizligin varikoz venlerin gelisiminde katkida bulundugunu ortaya koydu [(%61,8’e karsi %38,2, AOR: 2,62 (1,35 ve 5,07), p<0,04))], [(%59,7’ye karsi %40,3, AOR: 2,08 (1,13 ve 3,8) p<0,02)], [(%53,6’a karsi %46,4, AOR: 1,83 (1,06 ve 3,16) p<0,03)], [(%55,2 ve %44,8) AOR: 1,74 (1,03 ve 2,92) p<0,04)]. Ote yandan, kentsel yasam tarzi ise onemsiz bulundu [(%56,7 ve %43,3, AOR: 1,73 (0,96 ve 3,15) p<0,07)*]. Sonuc: Bagimli degiskeni etkileyen birden fazla bagimsiz degisken oldugu durumlarda; bagimli degiskenin bagimsiz degiskenlerden nasil ve ne sekilde etkilendiginin tespitinde; coklu lojistik regresyon testleri, tek degiskenli analizden daha basarilidir. Tibbi arastirmalarda secilen yanlis veya eksik istatistiksel calismalar cok onemli yanlis klinik yorumlara neden olabilir.