Samsun İli Bebek Ölümlerinin Değerlendirilmesi(2008-2013)

GIRIŞ: Bebek olumu toplumlarin saglik duzeyini ve sosyal refahini gosteren en onemli olcutlerden birisidir. Bebeklik donemi dogumdan itibaren 365 gundur. Bebek olumu yasamin ilk yilinda olme olasiligi olarak tanimlanmaktadir ve toplumun genel sagligi ve anne-bebek saglik duzeyini gosteren en onemli olcutlerden biridir. Bu calismada Samsun ilinde 2008-2013 yillari arasinda gerceklesen bebek olum hizini ve nedenlerini incelemek amaclanmistir. GEREC YONTEM: Calisma retrospektif tanimlayici tiptedir. Bebek olumleri 04.05.2009/31 sayili “Bebek Olumleri Izleme Sistemi” genelgesine istinaden Halk Sagligi Mudurlugu’nde kurulan Bebek Olumleri Komisyonu tarafindan degerlendirilmektedir. Komisyon; baskanligini Halk Sagligi Mudur Yardimcisi’nin yaptigi bir Cocuk Hastaliklari Uzmani, bir Kadin Hastaliklari ve Dogum Uzmani, Cocuk-Ergen-Kadin Ureme Sagligi Birim sorumlusu, Toplum Sagligi Hizmetleri Şube Muduru ve Merkez Toplum Sagligi Merkezi hekimlerinden olusmaktadir. Bu komisyon her ay duzenli olarak olen bebeklere ait aile hekimi kayitlarini ve hastane kayitlarini incelemektedir. Calismada Samsun iline ait 2008-20113 yillari arasindaki Samsun’da ikamet eden Samsun’da veya diger illerde canli dogup olen bebek olumleri ve bebek olum nedenleri degerlendirilmistir. Bebek olum hizi bir takvim yili icinde canli dogup 365 gun icinde olen bebek sayisinin ayni yil toplam canli dogan bebek sayisina bolunmesi ile hesaplanmaktadir. Bebek olumu gerceklestiginde genelgenin ekinde belirtilen “Perinatal ve bebek olumleri bilgi formu” doldurularak olumle ilgili veriler toplanmaktadir. Ikameti Samsun ilinde olup dogumu baska bir ilde gerceklestikten sonra olen bebeklerde hesaplamaya dahil edilmistir. Bebek olumu gerceklestigi durumda olumun gerceklestigi saglik kurulusundan belgeler istenerek degerlendirme yapilmistir. BULGULAR: Samsun ilinde 2008 yilinda 18.916 canli dogum olup 218 tanesi (BOH  ‰ 11.5), 2009 yilinda 18.903 canli dogum olup 237 tanesi (BOH ‰ 12.5), 2010 yilinda 16.769 canli dogum olup 162 tanesi (BOH ‰ 8.7), 2011 yilinda 16.557 canli dogum olup 140 tanesi(BOH ‰ 7.8),  2012 yilinda 16.972 canli dogum olup 122 tanesi (BOH ‰ 7.2) ve 2013 yilinda ise 16.703 canli dogum olup 110 tanesi (BOH ‰ 6.5) olmustur. Bebek olumleri olum nedenlerine gore degerlendirildiginde ani bebek olumu, konjenital anomaliler, prematurite, ASYE(Alt Solunum Yolu Enfeksiyonu), perinatal asfiksi, meningokok enfeksiyonu, ishal, kazalar, KKH(Konjenital Kalp Hastaligi), RDS(Respiratuar Distres Sendromu), mekonyum aspirasyonu, intracranial kanama, sepsis ve diger tespit edilen nedenlerdir. Bu olum nedenlerinden en sik 2008-2012 yillarinda prematurite ve 2013 yilinda konjenital kalp hastaligi tespit edilmistir. SONUC: Bebek olumlerini azaltmak icin verilen saglik hizmetlerinin gozden gecirilerek dogum oncesi bakim hizmetlerinin ve evlilik oncesi danismanlik hizmetlerinin etkin olarak verilmesi saglanmalidir. Ayrica gerektiginde ikinci ve ucuncu basamak saglik kuruluslarinda prenatal tani hizmetleri verilebilmeli ve yenidogan bakim unitelerinin sayisi ile kalitesi artirilmadir. Anahtar sozcukler: Bebek olumu, bebek olum hizi, konjenital anomali, prematurite