STRES VEREN YAŞAM OLAYLARININ ÖĞRETİM ELEMANLARININ DEPRESYON VE TÜKENMİŞLİK DÜZEYLERİNE ETKİSİ

Bu arastirmanin amaci, stres veren yasam olaylarinin, ogretim elemanlarinin tukenmislik ve depresyon  duzeylerine etkisinin incelenmesidir. Bu amacla Turkiye’nin 7 cografi bolgesinden 15 universitenin  Beden Egitimi ve Spor Yuksekokullarinda gorev yapan ogretim elemanlarina anket uygulanmistir.  Arastirmanin evrenini, Turkiye’deki devlet universitelerinin Beden Egitimi ve Spor Yuksekokullarinda  gorev yapan 1188 ogretim elemani olusturmaktadir. Orneklemini ise, Turkiye’nin cografi bolgelerine  gore tabakali orneklem yontemi ile belirlenmis 15 devlet universitesinin, Beden Egitimi ve Spor  Yuksekokullarinda gorev yapan toplam 365 ogretim elemani olusturmaktadir. Arastirma, kisisel ve  mesleki bilgileri iceren olcek, Maslach Tukenmislik Olcegi (MTO), Beck Depresyon Olcegi (BDO) ve  Sosyal Uyumu Olcme Skalasi (SRRS) ile toplanan veriler uzerinde yurutulmustur. Arastirma sonucunda  elde edilen verilerin degerlendirilmesinde SPSS 11.5 ve STATISTICA 7.0 programindan yararlanilmistir.  Arastirmada, ogretim elemanlarinin kisisel ve mesleki ozelliklerini, tukenmislik, depresyon ve stres  duzeylerini belirlemek icin elde edilen verilerin frekanslari, yuzdeleri ve aritmetik ortalamalari  tablolastirilarak yorumlanmistir. Ogretim elemanlarinin tukenmislik ve depresyon duzeylerinin; stres  gruplari, cografi bolge, yas, cinsiyet, medeni durum, akademik unvan, yonetsel gorev, egitim duzeyi,  yabanci dil duzeyi, akademik hizmet suresi ve algilanan gelir durumuna gore fark gosterip  gostermedigini ortaya koymak icin Mann Whitney – U testi, Kruskal Wallis – H testi ve gruplar arasi  farkin nereden kaynaklandigini bulmak icin Dunn testi kullanilmistir. Olceklerin alfa guvenirlik katsayisi;  Tukenmislik Olcegi icin; Duygusal Tukenme boyutu α= 0.81, Duyarsizlasma boyutu α= 0.81, Kisisel  Basari boyutu α= 0.66 ve depresyon icin α= 0.87 olarak bulunmustur.  Calisma sonunda; ogretim elemanlarinin genel anlamda depresyon ve tukenmislik duzeylerinin dusuk,  stres duzeylerinin ise orta duzeyde oldugu bulunmustur. Stres veren yasam olaylarinin, depresyon ve  tukenmislik duzeylerine etkisi anlamli bulunmustur. Stres duzeyindeki artis depresyon ve tukenmislik  duzeylerini etkilemektedir. Ayrica, ogretim elemanlarinin depresyon ve tukenmislik duzeylerini; gorev  yapilan cografi bolge, yas, medeni hal, akademik unvan ve yonetici olma degiskenlerinin etkiledigi tespit  edilmistir.