مطالعه شیوع فصلی و جغرافیایی توکسوپلاسما گوندی در شیر نشخوارکنندگان بهروش nested-PCR

توکسوپلاسموزیس یکی از خطرناک‌ترین بیماری‌های تک‌یاخته‌ای مشترک بین انسان و دام بوده که انسان از طرق مختلف به آن آلوده می‌شود. تماس با حیوان آلوده، مصرف مواد غذایی آلوده و انتقال از مادر به جنین از مهم‌ترین راه‌های انتقال ‌می‌باشد. مطالعه حاضر اولین گزارش شیوع توکسوپلاسما گوندی در شیر خام گاومیش و شتر در برخی از مناطق ایران می‌باشد. به این منظور تعداد 440 نمونه شیر خام 5 گونه دام طی چهارفصل سال از استان‌های اصفهان، چهارمحال و بختیاری، خوزستان و فارس جمع‌آوری و ازنظر حضور توکسوپلاسما گوندی به‌روش واکنش nested-PCR موردمطالعه قرار گرفت. نتایج این مطالعه نشان داد که از مجموع نمونه‌های موردمطالعه 26 نمونه (9/5 درصد) آلوده به توکسوپلاسما گوندی بود. بالاترین میزان آلودگی در شیر گوسفند (8 درصد) و پایین‌ترین آن در شیر گاومیش (28/4 درصد) مشاهده شد. ازنظر شیوع فصلی میزان آلودگی در فصل زمستان (43/11 درصد)، در پاییز (8/6 درصد) و در بهار (03/5 درصد) بود، درحالی‌که هیچ‌یک از نمونه‌های اخذشده در تابستان به این انگل آلوده نبود. آلودگی شیر خام و فرآورده‌های لبنی سنتی به توکسوپلاسما گوندی می‌تواند به شکل مستقیم از حیوانات آلوده و یا درنتیجه عدم رعایت اصول بهداشتی در طول فرایند شیردوشی، حمل‌ونقل، نگهداری و آلودگی متقاطع باشد. لذا سالم‌سازی مناسب شیر قبل از مصرف پیشنهاد می‌گردد.