Konjenital diyafragma hernisi tedavisinde doku mühendisliği

Dogumsal diyafragmatik herni (CDH), en sik karsilasilan konjenital anomalilerden biri olup abdominal organlarin gogsune herniyasyonuna neden olan diyafram kusurunun varligi olarak tanimlanmaktadir. Son yillarda ileri tedavi stratejileri getirilmesine ragmen hayatta kalma oran, % 70 civarinda kalmisve gelistirilememistir. KKH'de kotu sonuclarin baslica belirleyicileri pulmoner hipoplazi ve pulmoner hipertansiyondur. Akciger fonksiyonlarini ve sagkalimi gelistirmek icin cesitli cerrahi mudahaleler ve yeni tibbi tedaviler denmektedir, ancak istenilen seviyeden daha az orandadir. Protez materyali ile diyafragma defektinin onariminin, takip sirasinda yuksek komplikasyonlar ve rekurrens oranlari ile iliskili oldugu tespit edilmistir. Bu nedenle, rejeneratif ilac hem hipoplazi akcigerlerde hucresel fonksiyonu indukleyerek (kok hucre tedavisi) hem de islevsel bir miyojenik yama (doku muhendisligi) gelistirerek, CDH'de alternatif bir tedavi stratejisi olarak dusunulmektedir.Solunum yetmezligine sebep olan ciddi pulmoner hipoplazi ve hipertansiyon ile dogan CDH'li yenidoganlarin yaklasik % 30'unun hayatta kalmasi pulmoner hipoplazi derecesi ile iliskili oldugundan, bu dereceyi prenatal olarak degerlendirmek buyuk onem tasir. Prenatal ultrasonografi (US) ve manyetik rezonans goruntuleme (MRI) iki ana tani aracidir. CDH'de pulmoner hipoplazi ve hipertansiyonu iyilestirmek icin cesitli dogum oncesi tedavi stratejileri denendi. Vitamin A, kortikosteroidler, C vitamini, E, N-asetilsistein, fosfodiesteraz inhibitorleri, glukagon benzeri peptit 1 agonistleri ve tirozin kinaz inhibitorleri gibi antioksidanlar hayvan calismalarinda analiz edildi ve degisken sonuclar gosterdi. Insanlar uzerinde cok az calisma oldugu icin, bu terapilerin klinik yararlarini teyit edebilmek icin ileri asama arastirmalar insanlar uzerinde olmalidir. Dogumdan sonra bebege destekleyici tedavisinin yani sira solunum yetmezligi durumunda tercihen yuksek frekansli salinimli ventilasyon ile solunum destegi de uygulanmalidir. Eksojen kok hucreler, ozellikle AFS hucreleri akciger gelisimini hem cesitli pulmoner hucre tiplerine entegre ederek, hem de anti-inflamatuvar ve immunomodulator etkiler yoluyla parakrin modele gore veya dogal progenitor hucreleri aktive ederek gelistirebilir. Ancak, akciger hasarinin altinda yatan mekanizmayi ve kok hucrelerin molekuler tepkisini anlamak icin, ozellikle de insanlarda yapilacak daha ileri arastirmalara ihtiyac vardir. Dogum oncesi tarama yontemlerindeki ilerlemeler sayesinde, artik gebelikteki en buyuk genetik bozukluklarin cogunu tespit etme ve postnatal donemde optimal tedavi stratejisi sunma olanagi bulunmaktadir. CDH'li cocuklarin tedavisinde rejeneratif tibbin uygulanmasina iliskin hayvan calismalarinin sonuclari gelecek vadetmektedir. Yakin gelecekte ozellikle guvenlik ve etik konular cercevesinde yogunlasan daha ileri calismalarin destegiyle, klinik olarak uygulanmasi icin gerekli kanitlar bu calismalar ile saglanacaktir.