Diyabetik ayakta eğitimin etkisinin araştırılması: Türkiye’den bir müdahale çalışması

Giris:  Alt ekstremite amputasyonu yapilan hastalarin yaklasik %40-60’ini diyabetik hastalar olusturmaktadir. Diyabetik ayak yaralari, diyabetik hastalarin hastanede uzun sure yatislarinin en onemli nedenlerindendir. Diyabet hastasi olanlarda, normal populasyona nazaran alt ekstremite amputasyon riski 15-40 kat daha fazladir.Yara olusmadan yapilacak profilaksi ve olusmus olan diyabetik ayak yaralarinin tedavisi, amputasyonlari ve morbiditeyi %50 azaltmakta ve maliyeti dusurmektedir. Diyabetik ayak yaralarini onlemeye yonelik yontemler; kan sekeri regulasyonu saglanmasi, uygun ayakkabilar giyilmesi, ayak bakimi, ayak tirnagi bakimi, duzenli ayak muayenesi ve hasta egitimidir. Diyabetik ayak yarasi uzerinde, diyabetik ayak hastasi ve bakicisinin ogrenim duzeylerinin etkisini arastirmayi amacladik. Yontem:  2009 yilinda Izmir Tepecik Egitim ve Arastirma Hastanesi Genel Cerrahi, Dahiliye ve diyabet polikliniklerine basvuran, diyabetik ayak yarasi olan toplam 67 hastanin ve bu hastalara evde bakim yapan 57 bakicinin ogrenim duzeyi ile, Wagner siniflamasina gore hastalardaki diyabetik ayak yara evresinin iliskisi ve ayak muayenesi prospektif olarak yuz yuze anket metodu ile arastirildi. Bulgular:  Hastalarin ve bakicilarinin ogrenim durumlarinin, Wagner siniflamasina gore diyabetik ayak yarasi Wagner evrelerini etkilemedigi (p=0.167) fakat diyabet izlemlerini duzenli yaptiran ve daha once diyabetik ayak yarasi hakkinda bilgilendirilen hastalarin yara evrelerinin daha dusuk oldugu saptandi (p=0.021). Sonuc:  Hastanin ve bakicisinin ogrenim seviyesinin, yara evresi uzerine etkisi olmadigi fakat duzenli klinik takip ve hastanin egitiminin yara evresini iyi yonde etkiledigi ortaya cikmistir. Diyabetik ayak icin risk altindaki hasta grubuna, ogrenim duzeyi ne olursa olsun diyabetik ayak hastaligi hakkinda bir egitim programi uygulamak ve duzenli izlemlerinin yapilmasini saglamak ekstremite amputasyonlarinin oranlarini azaltacaktir.