MÜTÂREKE DÖNEMİNDE İSMET BEY (İNÖNÜ)’İN İSTANBUL’DAKİ FAALİYETLERİ

Mutâreke Donemi 1918-1922 yillarini kapsayan onemli bir surectir. Mutârekenin uygulandigi donemde, Istanbul Hukumetlerinin dusunceleri ile Mudafaa-i Hukukcularin karsi soylemleri catismakta ve yeni sorunlar meydana gelmekteydi. Makalede soz konusu bu surecte Ismet Bey (Inonu)’in dusunce ve soylemleri ele alindi. Ozellikle 30 Ekim 1918 – 16 Mart 1920 yillarini kapsayan yani Mondros Mutarekesi’nin imzalanmasindan Istanbul’un isgaline kadar olan surecte Ismet Bey’in Istanbul’daki faaliyetleri incelendi. Bu surec, gunlerini tamamen Istanbul’da geciren ve Muttefik baskisina maruz kalan Ismet Bey icin oldukca karanlik gecen bir surecti. Oyle ki kurtulus umudunun olmamasi, bir koseye cekilmeyi dusunmesi Ismet Bey’in durumunun ciddiyetini gostermekteydi. Zamanla Anadolu’da Mustafa Kemal Pasa liderliginde surdurulen mucadele kendisine ilham verecek ve bu ruh halinden cabucak siyrilmayi basaracakti. Ismet Bey ilkin 1920 yilinin basinda Anadolu’ya gecti ve Mustafa Kemal Pasa ile birlikte Milli Mucadele tarihi icin cok onemli kararlar aldilar. Her ne kadar Anadolu’daki gelismelerden uzak kalmis ya da oyle gorunmusse de Ankara’ya gelir gelmez butun olaylara kisa zamanda vakif olmustu. Geldiginin ertesi gunu Mustafa Kemal Pasa’nin karargâhinda calismalara basladi. Fevzi Pasa’nin Istanbul Hukumeti’nde Harbiye Naziri olmasi uzerine Ismet Bey, mevcut calismalarini Istanbul’da surdurmesi icin Mustafa Kemal Pasa tarafindan Istanbul’a gonderildi. Istanbul’un isgal edilmesinden sonra kesin olarak Ankara’ya gecti ve Mustafa Kemal Pasa tarafindan Genelkurmay Baskanligi gibi cok onemli bir mevkiye getirildi.