بررسی و نقد نظام قوانین اخلاقی در نظریه اخلاقی شخصگرا

هدف این مقاله بررسی نظام قوانین اخلاقی در نظریۀ اخلاقی شخص­گراست. برای دستیابی به این هدف، از دو روش «توصیفی- تحلیلی» و «نقد توسعی» استفاده می­شود. مطالب در چهار بخش ارائه می­شوند: نخست، به چیستی قانون اخلاقی پرداخته شده است، دوم، چگونگی شناسایی و کشف قوانین اخلاقی بیان شده است، سوم، نظامی از قوانین اخلاقی معرفی شده که از سه طبقۀ «قوانین صوری»، «قوانین ارزش­شناختی» و «قوانین شخص­گرا» تشکیل یافته است و چهارم، هم چالش­های نظام قوانین اخلاقی مطرح شده و هم شکل اصلاح یافتۀ این چالش­ها نیز بیان شده است. یافته­های این مطالعه نشان­ می­دهد که قوانین اخلاقی، جایگاه بسیار برجسته­ای در نظریۀ اخلاقی شخص­گرا دارند؛ به این معنا که راهنمای خوبی برای شخص در موقعیت انتخاب هستند. همچنین نظریۀ اخلاقی شخص­گرا، با اتخاذ رویکردی ­کل­گرایانه، دوگانه­­انگاری قوانین صوری و ارزش­شناختی را نمی­پذیرد و آن­ها را در ترکیبی هماهنگ و سازوار ارائه می­دهد. علاوه بر این، اضافه کردن قوانین جدیدی به فهرست قوانین صوری و ارزش­شناختی و مطرح ساختن طبقۀ نوینی با عنوان قوانین شخص­گرا، از دیگر نوآوری­های این نظریه در حوزۀ اخلاق است. سرانجام، چالش­هایی چون زائد بودن قوانین اخلاقی در اخلاق منش شخص­گرا و عدم کفایت این قوانین در نقش هدایتگری و تجویز بیان شده­اند. از دید این مطالعه، هرگاه نقش وحدت­بخشی را برای قوانین اخلاقی قائل باشیم، می­توان آ­نها را در اخلاق منش گنجاند و کفایت اخلاقی آن­ها نیز اثبات می­گردد.