ALEVİLİĞİN İBADET BİÇİMİ OLAN SEMÂHLARIN TAŞIDIKLARI İÇSEL ANLAMLARA GENEL BİR BAKIŞ

Aleviligin temel ibadeti kabul edilen cemler, hem dini hem de sosyal hayatin birlesme noktasidir. Birey, sosyal hayatta ki davranislarinin karsiligini bu dini (ilahi) mecliste gorur. Cemler, Alevi toplumunun manevi mahkemeleri olmalarinin yani sira birer „arinma meclisi‟ olarak da islev gorurler. O meclis, ilahi sirra erisme anlaminda kisinin kendi Miracini da ifade eder. Talip, uzerinde kul hakki veya dunya kaygisi tasidigi icin tasavvufi anlamda „olu‟ kabul edilir. Ceme gelen talip, orada HakMuhammed-Ali Divani onunde ve Mursit huzurunda dâra durur ve o mecliste bulunanlarin onunde yargilanir. Bu manevi yargilama sonucunda ise uzerindeki kul hakkindan veya dunyalik arzularindan feragat eder. Boylece ceme olu gelen bir talip yeniden arinmis ve diri bir sekilde gundelik yasamina tekrar doner. Gelenek icerisinde „Ceme olu gelen diri doner‟ sozu bu hâli ifade etmek icin kullanilir. Semâhlar da Aleviligin temel ibadeti olarak kabul edilen cemlerin bir bolumunu ifade eden ve ilahi âĢkla yapilan ibadetlerdir. Alevilikte semâhlarin bu kutsalliyetleri asla goz ardi edilemez ve cem meclisleri disinda da semâhlarin donulmesine olumlu gozle bakilmaz. Teolojik kokenini Kirklar Meclisi Menkibesine dayandiran semâhlarin, ilk olarak Hz. Muhammed‟in, Hz. Ali‟nin ve Kirklar Meclisinin mensuplarinca donuldugune inanilmaktadir. Bu kutsiyet tarihsel surecten gunumuze tasinarak yasatilmis ve semâhlarin ilahi bir askla donulmesi edebi bir eylem olarak hayat bulmustur. Yorelere gore farkli enstrumanlarla donulen semâhlar, yine yorelere ozgu icsel donusler veya hareketler tasimaktadirlar ve kendine ozgu bu yore isimleriyle de anilmaktadirlar. Bu gerekcelerle, bu musterek calisma da Alevilik inancindaki semâhlarin tasidigi tasavvufi anlamlari aciklamayi ilke edindik ve semâhlarin ilâhi manalarindan kimi ornekleri de siz arastirmacilara ulastirabilmenin gayretini tasidik. Calismanin, semâhlarin ilahi degerlerinin anlasilmasina katki sunmasinin amac edindigimizi de bir baska husus olarak ifade etmemiz gerekiyor.