تأثیر سامانههای خاکورزی و روشهای کاشت بر روی کارایی مصرف آب، انتشار دیاکسید کربن از خاک و عملکرد گندم

با توجه به کمبود منابع آبی و همچنین روند افزایش جمعیت و نیاز به تأمین غذا برای این جمعیت در حال رشد، استفاده از راهکارهایی که علاوه بر افزایش کارایی مصرف آب باعث بهبود عملکرد شوند، ضروری به نظر می‌رسد. در این پژوهش، تأثیر سامانه‌های خاک‌ورزی و روش‌های کاشت بر روی کارایی مصرف آب، انتشار دی‌اکسید کربن از خاک و عملکرد گندم در شمال اهواز در مزرعه‌ای واقع در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان در سال ??-???? مورد بررسی قرار گرفت. این آزمایش در قالب طرح کرت‌های یک بار خرد شده با پایه بلوک کاملا تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. عامل خاک‌ورزی در دو سطح خاک‌ورزی متداول (گاو آهن برگرداندار همراه با یکبار دیسک) و کم خاک‌ورزی (خاک‌ورز مرکب) به عنوان عامل اصلی و روش‌های کاشت در دو سطح کشت مسطح و کشت بر روی پشته به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که سامانه‌های خاک‌ورزی و روش‌های کاشت بر کارایی مصرف آب به ترتیب در سطح ? درصد و ? درصد تأثیر معنی‌داری داشتند. همچنین، اثر متقابل خاک‌ورزی و روش کاشت بر کارایی مصرف آب در سطح ? درصد معنی دار بود. نتایج مربوط به عملکرد نشان داد که روش کاشت بر روی عملکرد گندم اثر معنی‌دار داشت، در حالی که عامل خاک-ورزی و اثرات متقابل خاک‌ورزی و روش کاشت از نظر آماری اثر معنی‌داری بر عملکرد نداشتند. تحت کم‌خاک‌ورزی انتشار دی‌اکسید کربن در مقایسه با خاک‌ورزی مرسوم به طور معناداری در سطح ? درصد کاهش یافت. نتایج مربوط به شاخص مخروطی خاک نشان داد که با گذر زمان مقدار شاخص مخروطی خاک در دو سطح خاک‌ورزی تفاوت معناداری نداشت. با توجه به اثرات متقابل، تیمار کم‌خاک‌ورزی-روش کاشت بر روی پشته با عملکرد ???? کیلوگرم بر هکتار، کارایی مصرف آب ??/? کیلوگرم بر متر مکعب و انتشار دی‌اکسید کربن ??/?? کیلوگرم بر هکتار در روز به عنوان تیماری مناسب برای منطقه پیشنهاد گردید.