De bijdrage van leefstijlfactoren aan de sterfte in Nederland

Roken, alcobolgebruik, druggebruik, seksueel risicogedrag, licbamelijke inactiviteit, voeding en verkeersgedrag zijn be­ kende determinanten van gezondbeid in westerse samenlevingen. In dit artikel geven we een actueel overzicbt van bet v66r­ komen van deze leefstijlfactoren in Nederland en een kwantificering van de bijdrage ervan aan voortijdige sterfte. Deze informatie is van belang voor bet maken van (beleidsmatige) keuzes voor preventieve interventies. Roken is nog steeds een populaire gewoonte; ruim een derde van de bevolking rookt. Andere veel v66rkomende risicofactoren zijn onvoldoende beweging (40-55% van de bevolking) en de consumptie van teveel verzadigd vet en te weinig groenten en fruit (60-95% van de bevolking). Roken levert de grootste bijdrage aan de sterfte in Nederland: ruim 23.000 voortijdige sterfgevallen per jaar. Aan onvoldoende beweging kunnen circa 7.000 voortijdige sterfgevallen worden toegescbreven. Ongezonde voeding draagt bij aan de sterfte aan coronaire bartziekte (5.000 voortijdige sterfgevallen) en bet ontstaan van kanker (4.500 nieuwe gevallen). In de rangordening naar de gescbatte bijdrage aan de sterfte volgen daarna alcobolgebruik (2.500), onveilig ver­ keersgedrag (340), seksueel risicogedrag (190) en druggebruik (90). Tbeoretiscb gezien is er dus aanzienlijke gezondheids­ winst te bebalen door interventies op leefstijlfactoren. De te bebalen gezondbeidswinst is zelfs nog groter omdat leefstijlfactoren ook bijdragen aan morbiditeit. Een benadering waarin van leefstijlfactoren en andere determinanten zo­ wel de bijdrage aan de sterfte als aan de morbiditeit wordt bescbreven, geeft dan ook een betere onderbouwing van priori­ teiten voor preventiebeleid.