تحلیل روانشناسی محیطزیستی رفتار مشارکتگرایانه کشاورزان در حفاظت از آب

یکی از راهکارهای خروج از بحران آب "توأم ساختن راهکارهای فناورانه با راهبرهای اجتماعی ـ رفتاری" است تا به این واسطه، تغییرات زیربنایی در راستای حفاظت منابع آب در افراد جامعه ایجاد شود. بر این اساس، هدف این پژوهش، تحلیل روانشناسی محیط‏زیستی از رفتار مشارکت‎گرایانه کشاورزان در حفاظت از آب بود. این مطالعه از نوع پژوهش‏های "کاربردی" و "توصیفی ـ همبستگی" است. ابزار پژوهش، پرسشنامه‏‏ای بود که روایی آن با استفاده از نظرات پانلی از متخصصان ترویج و آموزش کشاورزی و کارشناسان آب و پایایی با استفاده از آزمون‏ آلفای کرونباخ (90/0≥α≥75/0) مورد تأیید قرار گرفت. جامعه‎ی آماری، شامل 23750 نفر از کشاورزان جنوب حوزه آبریز دریاچه ارومیه بود که 378 نفر از آنها با استفاده از جدول کرجسی و مورگان با روش نمونه‎گیری تصادفی طبقه‎ای با انتساب متناسب انتخاب شدند. یافته‎های تحلیل رگرسیونی نشان دادند که کشاورزان دارای ارزش‏های فردگرایانه، رفتارهای مشارکت‎گرایانه کمتری نسبت به کشاورزان دارای ارزش‏های جمع‎گرایانه در راستای حفاظت از منابع آب از خود نشان می‏دهند. فزون بر این، این دو متغیر توانستند، 5/32 درصد از تغییرات رفتار حفاظت آب مشارکت‎گرایانه را پیش‏بینی کنند. نتایج حاصل از آزمون t هم نمایانگر آن بود که میان دو گروه از کشاورزانی که در کلاس‎های آموزشی مرتبط با موضوع آب شرکت کرده بودند و آنهایی که در چنین کلاس‎های شرکت نکرده بودند، از لحاظ رفتار حفاظت از آب مشارکت‏گرایانه تفاوت معنی‏دار وجود دارد.