Mübârizüddîn Ertokuş ve Osmanlı Dönemi Atabey Medresesi Evkafı

Mubârizuddin Ertokus, Turkiye Selcuklu Devleti'nin gulam sisteminden yetismis onemli devlet adamlarindandir. I. Giyâseddin Keyhusrev, I. Izzeddin Keykavus ve I. Alâeddin Keykubat zamanlarinda uzun muddet Antalya subasiligi/valiligi yapan Ertokus, ayrica Akdeniz ve Karadeniz sahillerindeki bircok bolgenin fetihlerini gerceklestirmistir. Siyasi basarilarinin yaninda ozellikle Isparta ve Antalya bolgelerinde yaptirdigi eserlerle bu bolgelerin Musluman Turk kimligi kazanmasinda onemli katkilari bulunan Ertokus, son olarak Erzincan'in fethiyle buraya bolge valisi olan sehzade Giyâseddin'e atabey olarak gorevlendirilmistir. Ertokus'un vakfiyesinden Isparta'da bir medrese ve kervansaray ile Antalya'da bir cami yaptirdigi ve Isparta'nin Agros Koyu'nu bu muesseseler icin vakfettigi anlasilmaktadir. Vakfin varligini surdurdugu XX. yuzyila kadar Agros Koyu de bir vakif koyu olarak varligini surdurmustur. Ertokus, vakfin tevliyet gorevini azatli kolelerinden Armagan-sah ve onun soyundan gelenlere sart kosmustur. Vakfiyedeki bu sart, bu gorevi hak ettigini dusunen aile fertleri arasinda birtakim davalarin gorulmesine neden olmustur. Gorulen bu davalar sonucunda vakif icerisinde bir otokontrol mekanizmasi saglandigi soylenebilir. Ancak bununla birlikte aile fertleri arasindaki husumetlerin donem donem artmasi mahkemelerin de gereksiz yere mesgul edilmesine sebebiyet vermistir.  Bu calismada, Turkiye Selcuklularindan Osmanlilara miras kalan ve XX. yuzyila kadar varligini surduren Atabey Medresesi Vakfi'nin arsiv belgelerine dayali olarak sosyal, iktisadi ve idari yonleri incelenecektir.