آران، رقم جدید گندم دوروم مناسب برای کشت در مناطق گرم و خشک جنوب ایران

گندم دوروم رقم آران (لاین (DW-91-6 در سال زراعی 89-1388 در قالب چهل و یکمین خزانه بین‌المللی گندم دوروم (41th IDYN) دریافتی از مرکز بین‌المللی تحقیقات ذرت و گندم (CIMMYT) در دو ایستگاه تحقیقاتی اقلیم گرم و خشک جنوب کشور (خرم‏ آباد و داراب) مورد ارزیابی قرار گرفت و با میانگین عملکرد 6369 کیلوگرم در هکتار گزینش و به آزمایش مقایسه عملکرد مقدماتی مشترک در سال زراعی 90-1389 راه یافت. در این مرحله نیز لاین مذکور با عملکرد 7183 کیلوگرم در هکتار انتخاب شد. در آزمایش مقایسه عملکرد پیشرفته نیز لاین مورد نظر با میانگین عملکرد 7172 کیلوگرم در هکتار نسبت به شاهد رقم بهرنگ با عملکرد 7068 کیلوگرم در هکتار برتری نشان داده و برای مرحله بعد برنامه اصلاحی گندم دوروم انتخاب شد. در آزمایش سازگاری لاین ‏های گندم دوروم در اقلیم گرم جنوب کشور (ERDYT91-W) که طی دو سال زراعی 93-1391 و در چهار ایستگاه تحقیقاتی مناطق گرم و خشک جنوب کشور شامل اهواز، داراب، دزفول و خرم‏آباد اجرا شد، این لاین با میانگین عملکرد 7660 کیلوگرم در هکتار حدود 9 درصد برتر از شاهد رقم بهرنگ (با عملکرد 7021 کیلوگرم در هکتار) بود. بررسی‏ های متعدد کیفیت دانه نیز حاکی از آن بود که از نظر کیفیت سمولینا، این لاین با 13/6 درصد پروتئین و30 درصد گلوتن مرطوب در گروه ارقام خوب قرار دارد. بررسی‏ های آزمایش‏ های تحقیقی – ترویجی در مزارع زارعین مناطق مختلف استان‏ های خوزستان و کرمان نیز برتری 24 الی 26 درصدی این لاین را در استان کرمان نسبت به شاهد رقم یاواروس و برتری 17 درصدی آن را در استان خوزستان نسبت به شاهد رقم بهرنگ نشان داد. در آزمایش‏ های بررسی واکنش ارقام و لاین‏ های گندم به بیماری‏ های مهم منطقه نیز رقم جدید مقاومت قابل قبولی نسبت به زنگ زرد و قهوه‏ ای از خود نشان داد. در کل با توجه به نتایج فوق الذکر که نشان دهنده برتری آن نسبت به ارقام رایج در اقلیم گرم و خشک جنوب کشور می ‏باشد، لاین جدید به عنوان رقم آران نامگذاری شد.