ŞEKİL DEĞİŞTİRME ESASLI HASAR SINIRLARININ BELİRLENMESİNDE SARGI DONATISININ VE EKSENEL YÜKÜN ETKİSİ

Yapisal elemanlarin deprem performansinin belirlenmesi icin Turkiye Bina Deprem Yonetmeligi (TBDY) 2018’de betonarme elemanlar icin ongorulen sekil degistirme esasli hasar sinirlari analitik olarak incelenmistir. Farkli parametrelerde kare enkesitli betonarme kolon modelleri tasarlanmistir. Gercek malzeme davranislari esas alinarak elde edilen moment-egrilik iliskilerinden kolon kesitleri icin egrilik sunekligi ve akma donmesi degerleri elde edilmistir. Analitik olarak arastirilan parametreler TBDY 2018 hukumlerinden ve kesitlerin moment-egrilik iliskilerinden hesaplanmistir. Daha sonra betonarme kolonlarin deprem performanslarinin belirlenmesi icin TBDY 2018’de verilen sekil degistirme esasli hasar sinirlari analitik olarak hesaplanmistir. TBDY 2018’de tanimlanmis olan Gocmenin Onlenmesi, Kontrollu Hasar ve Sinirli Hasar performans duzeyi hasar seviyeleri icin betonarme kolonlarin sekil degistirme sinirlari ile plastik donme degerleri elde edilmistir. Betonarme kolonlar icin farkli hasar sinirlarina gore sekil degistirme taleplerine karsilik gelen hasar sinirlari gozlenmis ve hasar sinirlari degerlendirilmistir. Betonarme kolonlarin farkli performans duzeyleri icin olusan sekil degistirme degerleri, farkli sargi donati oranina gore hesaplanan beton toplam birim sekil degistirmeleri ve farkli eksenel yuk seviyelerinde akma donme degerleri ve plastik donme degerleri hesaplanarak kolonlarin performans duzeyleri arastirilmistir. Analizlerden eksenel yuk seviyesinin artmasiyla hasar sinirlarinin azaldigi, ayni eksenel yuk seviyelerinde sargi donati miktarinin daha da onem kazandigi ve yonetmeligin ongordugu hasar sinirlarinin son derece etkili oldugu sonuclari elde edilmistir.