Ergene Formasyonunda (Trakya) Kum Üretiminden Sonra Kazanılabilecek Kil Potansiyeli Üzerine Bir Çalışma

Trakya genelinde Miyosen yasli Ergene formasyonu az veya tam tutturulmus, yuksek oranda kum ve cakil boyutlu ve dusuk oranda silt ve kil boyutlu cokellerden olusur. Bu cokeller bolgede kum amacli hammadde olarak acik ocak madencilik faaliyetleri ile uretilmektedir. Kum uretim surecinde, kumun icerisindeki istenmeyen ince malzeme (elek alti), yikama-eleme sonrasi ocak alanindaki mil havuzlarinda depolanmaktadir. Bu calisma, Corlu bolgesinden secilmis bir kum ocagi icin uyarlanmis olup, kum uretim surecinde atil bir stok olarak kalan ince malzemenin niceligini ve niteligini ortaya koymak calismanin amacidir. Soz konusu ince malzemenin tum tuvanan rezervdeki orani %5–10 arasindadir. Dolayisiyla kum amacli her bir ocak icin yuksek bir kil malzeme rezervi (stok) vardir. X-isinlari difraksiyonu (XRD) verilerine gore, beyazimsi-sarimsi bej renkli tuvanan malzemenin mineralojik bilesimi “kuvars + feldispat + muskovit + klorit +  simektit ( %50) + kuvars + feldispat + klorit” olarak ortaya konmustur. Kil fraksiyonu calismalarinda simektit bazal mesafesi (d 001 ); havada kurutulmus ornekte 14.62 A (Ca-simektit), etilen glikollu ornekte 16.09 A ve 350 o C firinlanmis ornekte 9.68 A dur. Taramali elektron mikroskop (SEM) gorunumlerinde simektitler 0.1 μm kalinliktaki yapraklar ve bunlarin birlesiminden olusan 0.5–2 μm bosluklu gul benzeri formlardadir. Kil malzemenin katyon degisim kapasitesi 0.3 meq/g’dir ve malzemenin bazi teknolojik test sonuclari bentonitler icin tanimlanmis bazi standartlara uygunluk gostermistir.