Arazi Toplulaştırma Projelerinde Parsel Şekillerinin Değişimi: Şanlıurfa Bozca Köyü Örneği

Tarimsal isletmelerin parcali arazilerini bir araya getirmek, parsel sekillerini duzeltmek, yol ve sulama olanaklarini saglamak amaciyla arazi toplulastirma (AT) calismalari yurutulmektedir. Bugune kadar yaklasik 6 milyon ha alanda arazi toplulastirma calismasi tamamlanmis olup, Tarim ve Orman Bakanligi tarafindan 2023 yilina kadar 14 milyon hektar alanda AT projelerinin tamamlanmasi hedeflenmektedir. Arazi toplulastirma projelerinin tarimsal isletmelere sagladigi onemli yararlarindan biri parsel sekillerinin duzeltilmesidir. Parsel sekillerinin AT oncesi ve sonrasi degisimi bircok arastirmaci tarafindan sayisal gostergelerle ifade edilmektedir. F raktal buyukluk indeksi (FD), sekil indeksi (SI), sekil faktoru (FORM),  alan sekil faktoru (AFF), kare piksel olcegi (SqP) ve alan cevre orani (APR) parsel sekillerinin tarima uygunlugunu olcmek amaciyla yaygin olarak kullanilan gostergelerdir. Bu calismada Şanliurfa ili Viransehir ilcesi Bozca koyu AT projesi materyal olarak alinmistir. Proje alani 1159.22 ha’dir. Arazi toplulastirma oncesi parsel sayisi 101 iken, proje sonrasi 159’a cikmistir. Parsel sayisinin artmasi hisseliligin azalmasindan kaynaklanmaktadir. Bu calismanin amaci AT oncesi ve sonrasi parsel sekillerinin degisimini sekil indeks gostergeleri ile karsilastirmaktir. Calismada sekil indeks gostergelerini siniflandirmak ve haritalar olusturmak amaciyla NetCAD 5.0 ve ArcMAP 10.5 haritalama programlari kullanilmistir. Yapilan analiz sonuclarina gore; AT oncesi ortalama FD, SI, FORM, AFF, SqP, ve APR degerleri sirasiyla 3.07, 1.45, 0.54, 0.04, -0.81 ve 5.147; AT sonrasi ise 1.30, 1.42, 0.55, 0.04, -0.82 ve 5.04 olarak hesaplanmistir. AT oncesi ve sonrasi FD, SI ve APR indeks degerleri arasinda istatiksel olarak anlamli bir fark bulunmustur (P<0.05). Ancak diger indeks degerleri arasinda istatistiksel olarak onemli seviyede fark bulunmamistir. Sonuc olarak parsel sekillerinin AT oncesi ve sonrasi durumda parsel buyukluklerinin azalmasina ragmen parsel sekillerinde onemli seviyede bir degisim olmadigi gorulmustur.