Türkiye Ulusal Metroloji Enstitüsü’nde Sertifikalı pH Tampon Çözeltilerinin Üretimi

Termodinamik bir fonksiyon olan pH, hidronyum iyonlarinin aktivitesinin eksi logaritmasi olarak tanimlanmaktadir. pH, bilimden endustriye kadar cok farkli alanlarda kullanilan, iyi bilinen bir kavramdir. pH olcumlerinin yaygin kullanimi bu alanda sertifikali referans cozelti ihtiyacini arttirmistir. Turkiye’de ilk ve tek olarak kurulan birincil seviye pH olcum sistemi referans pH tampon cozeltilerinin uretim ve sertifikasyonu icin kullanilmistir. Sistem, Harned hucresi olarak isimlendirilen bir olcum hucresi, Ag/AgCl elektrotlari, Pt/Pt siyah veya Pt/Pd siyah elektrotlari, termostatik banyo, PT-100 probu ve gostergesi, veri toplama unitesi ve barometreden olusmaktadir. Sistemin yazilimi TUBITAK UME’de gelistirilmis ve valide edilmistir. Ayrica, birincil seviye pH olcum sisteminin ilk asamasinda kullanilan asitin molalitesinin tayini yuksek kesinlikte kulometri cihazi kullanilarak yapilmistir. Sertifikali pH tampon cozeltilerinin uretimi ve sonuclarin degerlendirilmesi icin homojenlik, kisa ve uzun donem kararlilik, karakterizasyon, sertifikasyon ve sertifikasyon sonrasi izleme calismalari ISO Rehberi 34: 2009, ISO Rehberi 35: 2006 ve ERM Uygulama Notu 1: 2010 dokumanlarina gore gerceklestirilmistir. Bu durum sayesinde izlenebilirlik TUBITAK UME uzerinden dogrudan saglanacaktir. Ayrica genellikle pH metrelerin kalibrasyonu icin ve pek cok diger alanda kullanilan bu cozeltiler icin harcanan doviz ulkede kalacaktir.