مقاله پژوهشی: تحلیل فرآیندی کارکردهای نظام نوآوری صنایع دفاعی جمهوری اسلامی ایران

نوآوری امروزه به‌عنوان یک ضرورت در حوزه­های مختلف اجتماعی به‌ویژه در حوزه دفاعی مطرح است. بررسی­ها نشان می­دهد که مطالعات گسترده­ای در خصوص مفهوم نوآوری، عوامل مؤثر بر نوآوری، ساختارها، کارکردها و عملکرد نظام نوآوری صنایع دفاعی ج.ا.ایران  انجام شده ، اما به عوامل تضعیف‌کننده و سازوکارهای تقویت­کننده این کارکردها به‌اندازه کافی توجه نشده است. لذا تحلیل کارکردهای این نظام می­تواند به‌عنوان مبنایی منطقی برای سیاست­گذاری و نیل به وضع مطلوب این نظام به شمار آید. این تحقیق از طریق یک فرآیند شش مرحله­ای، به دنبال شناسایی و تحلیل عوامل تضعیف‌کننده و سازوکارهای تقویت‌کننده کارکردهای اصلی نظام نوآوری صنایع دفاعی با هدف ارائه توصیه­هایی به سیاست­گذاران این حوزه است. این تحقیق با روش تحلیل مضمون انجام شده است و حجم نمونه آماری که مصاحبه عمیق با آنان انجام شده است، 18 نفر از خبرگان حوزه نوآوری و شاغل در سمت­های مختلف فرماندهی، مدیریتی، تحقیقاتی و آموزشی در ودجا و نیروهای مسلح بوده است. نتایج تحقیق نشان داد که کارکردهای اصلی این نظام شامل: خلق، توسعه و انتشار دانش؛ جهت‌دهی تحقیقات؛  کارآفرینی؛ بسیج منابع؛ شکل‌دهی بازار؛ ایجاد سرمایه اجتماعی؛ جامعه­پذیرسازی؛ و توسعه پیامدهای جانبی مثبت هستند و عواملی مانند فقدان نگرش راهبردی به موضوع نوآوری، ساختارهای سلسله مراتبی، محدودیت و توزیع نامناسب منابع، ضعف مدیریت دانش، پایین بودن سطح تعاملات، ضعف قوانین حمایتی، انحصارگرایی و برخی طبقه­بندی­های غیرضروری  می­توانند باعث تضعیف این کارکردها شوند. همچنین سیاست­های صحیح تحقیق و توسعه­­ای، توجه به ظرفیت­های رشد نوآوری، توسعه فن­بازارهای دفاعی و ترغیب سرمایه­گذاران خطرپذیر بخش خصوصی جامعه می­تواند باعث تقویت این کارکردها گردد.