İş Hukuku Açısından Dava Şartı (Zorunlu) Arabuluculuk Uygulamasına Başvurunun Hukuki Sonuçları

Tum dunyada meydana gelen nufus ve isgucu artisi, is yapis bicimlerinin ve isgucunun niteliksel yapisinin degismesi, isci-isveren iliskilerindeki geleneksel yapiyi bozarak is uyusmazliklarinin artmasi ve cesitlenmesi sonucunu dogurmustur. Is uyusmazliklarinda meydana gelen bu artis ve cesitlilik sonucunda yargi organlarinin is yuku olagan sinirlarin uzerine cikmis, dolayisiyla gorulen davalarin sonuclanma sureleri uzamakla birlikte taraflar arasinda adaleti saglama islevi de zayiflamistir. Isbu sebepler neticesinde uyusmazliklarin cozumunde geleneksel yargi yontemlerinin yerine ikame edilebilecek yontemler aranmaya gelistirilmeye baslanmistir. Geleneksel yargilamaya alternatif olarak uygulanmakta olan yontemlerden bir tanesi de arabuluculuk yontemidir. Turkiye’de arabuluculuk uygulamalari, 2012 yilinda yururluge giren 6325 sayili Hukuk Uyusmazliklarinda Arabuluculuk Kanunu ile baslamistir. Ilk etapta arabuluculuga basvurma konusunun taraflarin iradesine birakildigi yasal duzenlemelerin kapsami, hedeflenen basvurularin altinda kalinmasi ve amaclanan cozume ulasilamamasi nedeniyle yeniden duzenlenmis; 2018 yilindan itibaren arabuluculuk dava sarti olarak kabul edilmistir. Ancak arabuluculuk uygulamasina basvurunun zorunlu tutulmasi ve bu uygulamanin hukuki sonuclari ogretide birtakim tartismalara ve endiselere neden olmustur. Calismamizda is hukuku acisindan dava sarti arabuluculuk uygulamalari ogretideki olumlu ve olumsuz elestiriler baglaminda degerlendirilmistir.