Leczenie nadciśnienia tętniczego u pacjenta z towarzyszącym łagodnym rozrostem stercza. Punkt widzenia hipertensjologa i urologa

U mezczyzn w podeszlym wieku nadciśnienie tetnicze czesto wspolistnieje z rozrostem gruczolu krokowego. Grupą lekow wykorzystywaną w leczeniu obu tych chorob są α 1 -adrenolityki. W związku z tym przez wiele lat, zgodnie z zasadami indywidualizacji terapii hipotensyjnej, α 1 -adrenolityki uznawano za leki z wyboru w przypadku wspolistniejącego rozrostu stercza. Sytuacje zmienilo ukazanie sie wynikow badania ALLHAT, w ktorym wykazano, ze ryzyko incydentow sercowo-naczyniowych, a szczegolnie nowych przypadkow niewydolności serca, u pacjentow leczonych α 1 -adrenolitykiem jest istotnie wieksze niz w przypadku leczenia diuretykiem tiazydowym. Od tego czasu α 1 -adrenolityki nie są rekomendowane jako leki I rzutu rowniez u pacjentow z towarzyszącym lagodnym rozrostem stercza, natomiast stanowią mozliwy element terapii skojarzonej w III i IV rzucie. Istnieją trzy podtypy receptorow α 1 : A i D, zlokalizowane glownie w dolnych drogach moczowych i gruczole krokowym oraz receptory B, umiejscowione preferencyjnie w mieśniowce tetnic. Blokada receptorow α 1A i α 1D umozliwia poprawe zespolu dolegliwości ze strony dolnych drog moczowych (LUTS) związanych z lagodnym rozrostem stercza, natomiast blokada receptorow α 1B jest odpowiedzialna za efekt hipotensyjny, ale takze za typowe objawy niepoządane α 1 -adrenolitykow (hipotonia ortostatyczna, omdlenia związane z efektem pierwszej dawki). Leki α 1 -adrenolityczne dzieli sie na nieuroselektywne (np. doksazosyna), czyli blokujące receptory α 1A i α 1B oraz uroselektywne (tamsulosyna), czyli blokujące preferencyjnie receptory α 1A w sterczu. Jedynie α 1 -adrenolityki nieuroselektywne posiadają istotne dzialanie hipotensyjne, ale cześciej wywolują dzialania niepoządane ze strony ukladu krązenia. Stosowane obecnie α 1 -adrenolityki posiadają preparaty o przedluzonym uwalnianiu, ktore stwarzają znacznie mniejsze ryzyko hipotonii ortostatycznej i powinny byc preferowane. Leczenie nadciśnienia tetniczego i lagodnego rozrostu stercza powinno byc prowadzone niezaleznie przez hipertensjologa i urologa. Decyzja o wyborze lekow hipotensyjnych lezy w rekach hipertensjologa, ktory powinien kierowac sie ogolnymi zasadami terapii nadciśnienia u osob w podeszlym wieku. Decyzja o zastosowaniu α 1 -adrenolityka ze wzgledu na objawy rozrostu stercza powinna nalezec do urologa, z uwzglednieniem optymalnie bezpiecznego preparatu uroselektywnego, na przyklad tamsulosyny, niezaleznie od obecności nadciśnienia tetniczego. W przypadku konieczności intensyfikacji leczenia hipotensyjnego, hipertensjolog moze podjąc, w porozumieniu z urologiem, decyzje o dolączeniu w III rzucie lub zamianie α 1 -adrenolityka uroselektywnego na nieuroselektywny, na przyklad doksazosyne, o dzialaniu hipotensyjnym. Forum Medycyny Rodzinnej 2010, vol. 4, no 2, 97-107