تاثیر گیاه میزبان بر کارایی زیستی کفشدوزک شکارگرHippodamia variegata (Goeze) (Coleoptera: Coccinellidae)

کفشدوزک شته‌خوار Hippodamia variegata (Goeze) یک شکارگر مؤثر در بیشتر اکوسیستم‌های کشاورزی می‌باشد. گیاهان میزبان شته‌ها می‌توانند یک عامل مؤثر بر خصوصیات زیستی و کارایی شکارگرهای آن‌ها باشند. لذا در این تحقیق اثر شش گیاه میزبان شته مومی کلم،  Brevicoryne brassicae (Linnaeus) شامل کلم‌زینتی، کلم‌گل، تربچه، شلغم، کلزا و کلم‌برگ روی نشوونما، تولیدمثل و جدول زندگی کفشدوزک H . variegata  مورد مطالعه قرار گرفت. داده‌های حاصل با استفاده از جدول زندگی دوجنسی تجزیه و تحلیل گردید. نتایج نشان داد که مطلوبیت شته مومی کلم پرورش یافته روی شش گونه گیاه میزبان برای شکارگر متفاوت بود. کوتاه‌ترین دوره نشوونمای مراحل نارس شکارگر در تغذیه از شته‌های پرورش یافته روی کلزا به‌دست آمد. میزان زادآوری کفشدوزک روی گیاهان میزبان مورد بررسی به‌طور معنی‌دار متفاوت بود و بیشترین زادآوری (44/646 تخم) روی گیاه کلزا مشاهده شد. نرخ خالص تولیدمثل ( R 0 ) کفشدوزک از 74/116 نتاج ماده به ازای هر فرد ماده در هر نسل روی کلم‌برگ تا 78/252 روی کلم‌زینتی متغیر بود. نرخ ذاتی افزایش جمعیت ( r m ) به‌عنوان یک شاخص مهم در ارزیابی مطلوبیت گونه‌های گیاه میزبان، از 011/0 ± 155/0 بر روز روی کلم‌برگ تا 010/0 ± 188/0 بر روز روی کلزا متغیر بود. بر اساس مقادیر پارامترهای محاسبه شده، مطلوب‌ترین گیاهان میزبان در برهمکنش گیاه- شته -کفشدوزک به‌ترتیب عبارت بودند از کلزا، کلم‌گل، کلم‌زینتی،تربچه، شلغم و کلم‌برگ. یافته‌های این تحقیق می‌تواند به‌عنوان اطلاعات پایه جهت درک بهتر برخی تعاملات سه‌گانه غذایی در ارتباط گیاه- شته- شکارگر و پرورش کارآمدتر این کفشدوزک مفید باشد.