Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Olan Ergenlerde Bilinçli Farkındalık

Amac: Bu calismanin amaci tedavi almamis Dikkat Eksikligi Hiperaktivite Bozuklugu (DEHB) tanili ergenlerde bilincli farkindalikla iliskili faktorlerin incelenmesidir. Gerec ve Yontemler: 13-18 yas arasindaki, DEHB tanisi alan ve tedavi almamis olan 30 ergen ve yas- cinsiyet acisindan eslestirilmis saglikli 30 ergen calismaya alinmistir. Klinik muayene ve “Okul Cagi Cocuklari icin Duygulanim Bozukluklari ve Şizofreni Gorusme Cizelgesi-Şimdi ve Yasam Boyu Versiyonu (CDGŞG-ŞY)” tani gorusmesi ile tanilar ve komorbiditeler belirlenmis ve dislama kriteri olan olgular calismanin disinda tutulmustur. DEHB belirtilerini degerlendirmek icin “Conners DEHB Anababa Dereceleme Olcegi Kisa Form-CADO”, anksiyete belirtilerini degerlendirmek icin “Spielberger Durumluk-Surekli Kaygi Olcegi- SDKO”, depresif belirtileri degerlendirmek icin “Cocuklar icin Depresyon Olcegi-CDO” ve bilincli farkindalik duzeyini degerlendirmek icin “Bilincli Farkindalik Olcegi- BIFO” kullanilmistir. Istatistiksel degerlendirmede; normal dagilima uygunluk kosullarina gore “bagimsiz orneklemler t testi” ve “Mann–Whitney U testi”, korelasyon analizlerinde “Spearman korelasyon analizi” kullanilmistir. Bulgular: DEHB grubunda kontrol grubuna gore, CADO, SDKO ve CDO olcek skorlari istatistiksel anlamli olarak yuksek (p<0,001), BIFO toplam skorlari ise istatistiksel olarak anlamli dusuk bulunmustur (p<0,001). Ayrica, DEHB grubunda, BIFO toplam skorlari ile CADO, SDKO ve CDO olcek skorlari arasinda istatistiksel olarak anlamli, negatif ve orta etki buyuklugunde korelasyonlar saptanmistir. Sonuc: Calismamizda, DEHB tanili ergenlerde saglikli ergenlere gore bilincli farkindalik duzeylerinin dusuk oldugu ve DEHB grubunda DEHB, anksiyete ve depresyon belirtilerinin bilincli farkindalik duzeyleri ile negatif iliski gosterdigi bulunmustur. Bu sonuc; bilincli farkindalik temelli yaklasimlarin etkisinin, ergenlerde DEHB belirtileri ve siklikla eslik eden anksiyete, depresyon belirtileri acisindan daha ileri calismalar ile arastirilmaya deger oldugunu dusundurmektedir.