Trakya’da Modern Yaşamın İzleri; Alpullu Şeker Fabrikası ve İşçi Konutları

Turkiye’nin Cumhuriyet donemi mimarlik tarihi soz konusu oldugunda, endustriyel miras tarih yazimina ait kanonda tartismasiz bir yere sahip olabilmis sayili bina komplekslerinin arasinda “Şeker Fabrikalari” ozellikle one cikar. Bunun nedeni, bu fabrika yerleskelerinin, modernlesme surecinin kentsel yapi ve sosyal yasama dair etkilerinin guclu bir endustrilesme programi uzerinden aktarildigi bir kompleks olarak degerlendirilmesidir. Bu komplekslerde yer alan ozellikle isci konutlari ve sosyal tesisler; toplumun ilk kez karsilastigi yeni mekân duzenlemeleri olarak karsimiza cikmaktadir. 1926 yilinda Trakya bolgesinde kurulan Alpullu Şeker Fabrikasi da, uretim ve idari yapisinin yani sira icerisinde bulundugu lojmanlari ve sosyal amacli tesisleriyle dikkat cekmektedir.Bu makalede genc Turkiye Cumhuriyetinin ilk yillarinda, ulkenin ilk seker fabrikasi olarak insa edilen ve yakin tarihimize kadar islevini surduren Alpullu Şeker Fabrikasi’nin, ozellikle isci konutlari ve sosyal tesislerinin mimari niteligi, kentle iliskileri ve konut kulturumuze katkilari ele alinmistir. Erken Cumhuriyet Donemi mimarlik tarihi endustri mirasimizin bir bileseni olan ve kentin fiziksel gelisiminde etkin bir rol alan Alpullu Şeker Fabrikasi yerleskesinde yer alan binalar, mimari acidan incelenmistir