پهنهبندی و مقایسۀ ویژگیهای مؤثر بر کیفیت چاههای آب آشامیدنی در محدودۀ شهر یزد با کاربرد زمینآمار

پهنه­بندی کیفی منابع آب آشامیدنی یکی از ضرورت­های مدیریت این مادۀ حیاتی در مناطق خشک و فراخشک می­باشد. در این پژوهش تغییرات مکانی 11 شاخص یا ویژگی کیفیت آب (هدایت الکتریکی، سدیم، پتاسیم، منیزیم، کلسیم، نیترات، سولفات، قلیائیت، کلر، سختی کل و کل مواد جامد محلول) 55 حلقه چاه عمیق آب آشامیدنی واقع در دشت یزد مربوط به سال 1394 مورد بررسی قرار گرفت. برای ارزیابی و انتخاب بهترین روش درون­یابی از روش­های کریجینگ ساده، کریجینگ معمولی، عکس مجذور فاصله و شاخص آماری RMSE استفاده گردید. نقشه­های پهنه­بندی به دست آمده نشان داد که آب­های زیرزمینی منطقۀ یزدگرد و چرخاب که به ترتیب در دو بخش جنوب شرقی و شمال غربی محدودۀ مطالعاتی واقعند و متأثر از جریانات رودخانه­های مهریز و تفت می­باشند، از کیفیت مطلوبتری نسبت به چاه­های بخش میانی برخوردار می­باشند. دامنۀ تغییرات شاخص­های اصلی کیفیت از جمله TDS از کمتر از 500 تا بیش از 2500 میلی­گرم در لیتر و شاخص EC از کمتر از 700 تا بیش از 3500 میکروموس بر سانتی­متر متغیر است که این دستاورد بیانگر ضرورت مدیریت حساس بهره­برداری و آماده­سازی آب با کیفیت جهت ورود به شبکه آشامیدنی می­باشد. ضمنا چاه­های بخش میانی از جمله چاه­های 16 سیلو، 12 دهنو، 13 دهنو و 24 دهنو از لحاظ پارامترهای کیفی TDS، TH، EC و Cl بیش از دو برابر حد مجاز استاندارد ملی می­باشد که پیشنهاد می­گردد نسبت به حذف و یا تعدیل بهره­برداری از آن­ها در شبکۀ آب آشامیدنی یزد اقدام لازم اعمال گردد.