Blootstelling aan diesel en longkanker ; een voorbeeldstudie van meta-regressie-analyse

Dit rapport beschrijft een meta-regressie-analyse van observationeel onderzoek naar het risico op longkanker in relatie tot blootstelling aan diesel in het beroep. De analyse werd uitgevoerd als voorbeeldstudie voor de ontwikkeling en evaluatie van een protocol voor meta-regressie-analyse van observationeel epidemiologisch onderzoek, met inbegrip van statistische procedures voor Empirisch Bayesiaanse analyse. De methode beschrijft blootstelling-responsrelaties als een functie van studiekarakteristieken. Op deze wijze is een formele beoordeling mogelijk van heterogeniteit in de studieresultaten als gevolg van verschillen in de onderzoeken, bijvoorbeeld met betrekking tot de onderzoekspopulatie, het niveau van blootstelling, de definitie van gezondheidseindpunten of de aanwezigheid van verstorende variabelen (confounders). De voorbeeldstudie toont aan dat meta-analyse van observationeel onderzoek een nuttig instrument kan zijn bij het maken van formele, kwantitatieve literatuuroverzichten, waarbij subjectiviteit zoveel mogelijk wordt gereduceerd. Aggregatie van beschikbare studie-uitkomsten laat een statistisch significante toename van het longkankerrisico zien varierend van 30% tot 65%. De uitkomsten duiden op een verband tussen blootstelling en respons; het longkankerrisico neemt toe met duur en niveau van de blootstelling in het beroep, voor zover dat uit publikaties kan worden afgeleid. Een geringe toename van het longkankerrisico bij blootstelling aan stedelijke luchtverontreiniging is gezien deze resultaten niet uit te sluiten. Voorts is de gevoeligheid van het opnemen in de meta-analyse van verschillende, afhankelijke effectschattingen uit oorspronkelijke studies geanalyseerd, waarbij aannames met betrekking tot covariantie zijn gedaan.