Het ondervriezen van vrieshuizen

Het komt zo nu en dan voor dat de vloer van een vrieshuis opvriest en scheurt. Na verloop van tijd worden eveneens de muren ontzet en scheuren. De scheurvorming gaat steeds door en tenslotte zijn de scheuren zo groot dat de temperatuur in het vrieshuis niet meer kan worden gehandhaafd en/of er gevaar ontstaat dat het gebouw instort. Herstel is dan absoluut noodzakelijk, waarvoor het vrieshuis buiten bedrijf moet worden genomen. Bij analyse van verschillende gevallen blijkt dat het geconstateerde opvriezen steeds een gevolg is van het bevriezen van de bodem onder het vrieshuis. Herstel is alleen maar mogelijk door eerst op welke manier dan ook de bodem onder het vrieshuis te ontdooien. Naast het herstellen van de schade is het uiteraard noodzakelijk maatregelen te nemen om hernieuwd opvriezen te voorkomen. Bij nadere analyse van de schadegevallen ten gevolge van opvriezen blijkt dat men geen rekening heeft gehouden met dit verschijnsel of, als men wel maatregelen heeft genomen, deze niet effectief bleken te zijn, of de uitvoering niet overeenkwam met de specificatie. Het optreden van dit verschijnsel kan aanleiding zijn tot bijzondere onaangename civiele procedures betreffende verantwoordelijkheden, ook al omdat het vrieshuis langdurig uit bedrijf moet worden genomen, o.a. omdat het ontdooien van de bodem veel tijd vergt en moeilijk kan worden versneld. Het is dan ook algemeen beter opvriezen te voorkomen en dit was aanleiding voor het Centraal Technisch Instituut in samenwerking met de Stichting Bouwresearch voor Nederlandse omstandigheden nader te bestuderen wanneer opvriezen kan optreden en zo ja, welke effectieve maatregelen dan kunnen worden genomen. In dit artikel worden de enkele belangrijke resultaten besproken. Allereerst wordt het verschijnsel opvriezen bestudeerd, omdat hieruit inzicht wordt verkregen waar en wanneer gevaar voor opvriezen aanwezig is en wat de werkelijke betekenis is van de maatregelen die men kan nemen.