مطالعه کانی سازی، میان بارهای سیال و شرایط رخداد کانسارهای فلوریت باقر آباد و دره بادام، جنوب شرق محلات

کانسارهای فلوریت باقر­آباد و دره­ بادام در جنوب‌شرق محلات (استان مرکزی)، نمونه‌ای از ذخایر اپی‌ژنتیک در ایران محسوب می‌شوند. کانی‌سازی به‌صورت رگه‌هایی با شیب تقریبی قائم و در ارتباط با شکستگی‌های محلی با راستای شرقی- غربی در سنگ میزبان کربناتی- شیلی با گستره زمانی ژوراسیک ‌زیرین تا میانی شکل‌گرفته است. ساخت و بافت‌های پرکننده فضای خالی، برشی و حفره‌ای همراه با دگرسانی‌های دما‌پایین سرسیتی، سیلیسی و آرژیلیک در این ذخایر دیده می‌شوند. طبق شواهد به‌دست آمده، میان‌بارهای سیال بر مبنای فازهای تشکیل‌دهنده، به‌ترتیب فراوانی شامل سه نوع: 1- میان‌بارهای دو‌‌فازی آبگین غنی از مایع (L+V)، 2- میان‌بارهای تک‌فاز مایع (L) و گاز (V) و 3- میان‌بارهای آبگین- کربنیک حاوی فاز CO2 (L1+L2+V)، در کانی‌های فلوریت، باریت و کلسیت هستند. با استفاده از تقاطع منحنی‌های هم‌چگال در میان‌بارهای آبگین و آبگین- کربنیک، کانی‌سازی فلوریت در کانسار باقر­آباد در فشار تقریبی 1 تا 2 کیلوبار و دمای 180 تا 260 درجه سانتی‌گراد تشکیل‌شده است. در کانسارهای باقرآباد و دره‌بادام سیالات گرمابی H2O+CO2 بالا‌آمده از سنگ‌ بستر دگرسان‌شده، شرایطی مناسب برای افزایش انحلال‌پذیری فلزات و تشکیل کمپلکس‌های هالیدی (Cl¯ و F¯) فراهم کرده‌اند. شورابه‌های یادشده طی واکنش با سنگ دیواره و کاهش دمای تدریجی سیال ناشی از رقیق‌شدگی با آب‌های جوی، کانی‌سازی رگه‌ای فلوریت در فضای مناسب را ایجاد کرده‌اند.