Bakımda Yeni Bir Yaklaşım: Travma Bilgisi İçeren Bakım

Yenidogan Yogun Bakim Uniteleri’nde (YYBU) travma bilgisini iceren bakim yaklasimini uygulamak, preterm ve yuksek riskli yenidoganlarin kisa ve uzun donem sonuclarini iyilestirmede yasamsal oneme sahiptir. Yasamin en erken ve en savunmasiz evresindeki bu bebeklerin bakim surecini travma gozuyle degerlendiren saglik calisanlari, yenidoganin hastanede yattigi donemde beyin gelisimini daha iyi destekleyerek erken donem olumsuz yasam deneyimini hafifletebilir. YYBU’de olumsuz uyaranlarin varligi ve olumlu uyaranlarin eksikligi, bebek icin yikici olan onemli stres etmenlerini olusturur. Riskli yenidoganlar icin olasi toksik stres faktorleri; YYBU’nin fiziksel cevresinden (parlak aydinlatma, yuksek sesler, zararli kokular gibi), psikososyal ortamindan (el tutma, sarmalama, kanguru bakimi, olumlu duyusal uyaranlardan yoksun birakilma gibi destekleyici sosyal etkilesimlerin olmamasi) ve klinik uygulamalarindan (bebegin sagligi ve guvenligi icin gerekli klinik prosedurler) kaynaklanabilir. Travma bilgisi iceren yasa uygun bakim, hayatin basinda travmanin fizyolojik, norobiyolojik ve duygusal boyutta olumsuz etkilerini taniyan gelisimsel bir kavramdir ve kanita dayali, yasa uygun bakim stratejileri ile travma deneyimine iliskin zararli etkileri hafifletmeyi amaclar. Bu kavram klinik uygulamada yenidoganin daha sonraki yasaminda temel fiziksel, bilissel, sosyal ve duygusal olarak saglik ve iyiligini korumak ve guvenligini saglamak icin uygun bir cevre olusturur. Travma bilgisi iceren bakim ile yuksek riskli yenidoganlarin, ebeveynlerinin ve saglik calisanlarinin YYBU’de travmadan korunmasi, var olan travma durumunda gerekli tedavi ve bakimlarin uygulanmasi ve travma sonrasi ucuncul korumanin saglanmasina yonelik yaklasimlar ele alinmalidir.