In vitro propagation of Hedychium coccineum Buch.-Ham. ex Sm. and Hedychium ellipticum Buch.-Ham. ex Sm.

การขยายพนธตนขาไฟ (Hedychium coccineum Buch.-Ham. ex Sm.) และ ตนตาเหนไหว (Hedychium ellipticum Buch.-Ham. ex Sm.) ในหลอดทดลอง ตนขาไฟ ( Hedychium coccineum Buch.-Ham. ex Sm.) และตนตาเหนไหว ( Hedychium ellipticum Buch.-Ham. ex Sm.) เปนพชวงศขงทมลกษณะดอกสวยงามและมศกยภาพสงในการนามาใชเปนพชประดบชนดใหม หากแตการนามาใชเปนพชเศรษฐกจไดนนจาเปนตองมปรมาณตนทเพยงพอ ดงนนการศกษานจงเสนอวธการขยายพนธพชทงสองชนดนโดยการเพาะเลยงเนอเยอพช โดยเรมจากนาเมลดมาฟอกฆาเชอผวดวยสารละลายคลอ-รอกซ กอนนาไปเพาะบนอาหารสงเคราะหสตร Murashige และ Skoog (MS) จากนนเลอกยอดใหมปลอดเชอทมความสง 5-6 เซนตเมตร มาตดใหเหลอสวนโคนลาตนสง 1.5 เซนตเมตร และนาไปเลยงบนอาหารสงเคราะหสตร MS ทมเบนซลอะดนน (N6-benzyladenine: BA) เขมขน 0 1 2 4 และ 8 มลลกรม/ลตร เมอเลยงชนพชบนอาหารสตรดงกลาวจนครบ 8 สปดาห พบวาสวนโคนลาตนของตนขาไฟซงเลยงบนอาหารสงเคราะหสตร MS ทม BA เขมขน 1 มลลกรม/ลตร มการตอบสนองดทสด โดยพบ 5.00 + 0.30 ยอด/ชนพช และ 10.00 + 0.39 ราก/ชนพช ซงยอดและรากใหมมความยาว 3.34 + 0.11 และ 5.96 + 0.54 เซนตเมตร ตามลาดบ สาหรบในตนตาเหนไหวพบวาชนพชมการตอบสนองทดทสดเมอเลยงบนอาหารสงเคราะหสตร MS ทม BA เขมขน 2 มลลกรม/ลตร ซงในอาหารสตรนสามารถชกนาใหเกดยอดได 3.30 + 0.42 ยอด/ชนพช โดยยอดใหมสง 4.76 + 0.50 เซนตเมตร มรากเกดขนจานวน 5.50 + 0.37 ราก/ชนพช และรากใหมยาว 5.84 + 0.54 เซนตเมตร จากผลการทดลองทพบวาชนพชเจรญใหยอดและรากใหมไปพรอมกนในอาหารสตรเดยวกน ดงนนจงเปนการชวยลดคาใชจายและเวลาสาหรบกระบวนการชกนาใหเกดรากและการผลตตนพชในหลอดทดลอง ผลทไดจากการศกษานสามารถนาไปประยกตใชในการขยายพนธตนขาไฟและตนตาเหนไหวในระดบอตสาหกรรมได ซงจะเปนการสงเสรมพชทงสองชนดนใหเปนพชประดบเชงเศรษฐกจชนดใหมของประเทศไทยตอไป