TARİH ÖĞRETMENLERİNİN ORTAÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNE ‘VATANSEVERLİK’ DEĞERİNİ ÖĞRETİRKEN KULLANDIKLARI DEĞER YAKLAŞIMLARININ TESPİT EDİLMESİ

Vatanseverlik ile ilgili yapilan arastirmalara ve tanimlara bakildiginda pek cok tanim ortaya konmakla birlikte vatanseverligin milli gurur, milli kimlik, vatan sevgisi, millet sevgisi kavramlariyla iliskili oldugu gorulur. Kisinin duygusal bagla olumlu bir kimlik hissi olusturmasi durumunu niteleyen vatanseverlik, modern dunyada en onemli grup bagliligi cesitlerinden biridir. Vatan aski, millet sevgisi, vatansever olmak, saygili olmak, durust olmak ve adil olmak gibi degerler, okullarin duyussal hedefleri arasinda yer alir. Bu hedefler, okullarin okul programinda acik olarak belirtilen veya belirtilmeyen degerleri ogretmek; ogrencilerin ahlaki gelisimine katkida bulunmak ve karakterini olumlu yonde etkilemek yonunde sekillenmistir. Bu arastirmanin amaci, tarih ogretmenlerinin ortaogretim ogrencilerine "vatanseverlik degerini ogretirken kullandiklari deger yaklasimlarini tespit etmek ve vatanseverlik olgusuna yeni bir bakis acisi getirmeye calismaktir. Arastirma nitel arastirma yontemlerine uygun olarak tasarlanmistir. Nitel arastirma yontemlerinden ise durum calismasina (Case Study) yer verilmistir. Bu arastirma, 2017-2018 ogretim yilinda, Isparta il merkezinde gorev yapan toplam 20 tarih ogretmeninin katilimiyla gerceklestirilmistir. Arastirmada verilerinin tamami, arastirmacilar tarafindan gelistirilen ve acik uclu sorulardan olusan “Yari Yapilandirilmis Gorusme” ile elde edilmistir. Arastirmanin guvenirligini artirmak icin kullanilan stratejinin nasil kullanildigi belirgin halde verilmis ve bu sekilde diger arastirmacilarin da bu stratejiyi benzer bir bicimde kullanabilmesine olanak tanimasi ongorulmustur. Arastirmada verilerin analizinde nitel analiz tekniklerinden hem betimsel hem de icerik analizi kullanilarak cozumlenmistir. Yapilan bu arastirmada, Tarih ogretmenlerinin cogu vatanseverlik algisi, vatanseverligi ogretme sekli ve materyal secimi konusunda hemen hemen benzer goruslere sahiptir. Ancak vatanseverlik degerini ogrettikten sonra, bu degeri ogrencinin kazanip kazanmadigina yonelik goruslerinde farklilik cikmistir. Sonuc olarak bu arastirma gostermistir ki tarih ogretmenlerinin goruslerine gore, vatanseverlik degerini ogretmek icin ogrenci merkezli yontemler ve etkili materyaller kullanmak gerekir. Eylem ogrenme ve deger analizi yontemi de bu gorusu desteklemektedir. Ogretmenlerin bu degeri ogretirken, belgesel ve film izletme gibi gorsel ve cok sayida duyu organlarina hitap eden materyalleri de kullanmalari da bu anlamda onemlidir. Ancak tarih ogretmenleri, vatanseverlik degerini ogrettikten sonra bu degerin kazanilip kazanilmadigina yonelik ise kisa surede donut almanin cok kolay olmadigini ve uzun bir surec gerektigini belirtmislerdir.