Birinci Basamak Sağlık Kuruluşunda Çalışan Sağlık Personelinin Viral Zoonotik Enfeksiyonlar Hakkındaki Bilgi ve Görüşleri

Giris ve Amac: Zoonotik enfeksiyonlar, insan ve hayvan sagligi acisindan onem arz etmektedir. Globallesme bu enfeksiyonlarin yayilimi da kolaylasmaktadir. Bu nedenle saglik alaninda basta bilgi olmak uzere tum tedbirlerin alinmasi gerekmektedir. Bu calismada Burdur ilinde birinci basamak saglik calisanlari arasinda Kirim Kongo Kanamali Atesi (KKKA), Kuduz, Hantavirus ve Bati Nil Virusu (WNV) hastaliklariyla ilgili bilgi duzeyleri arastirildi. Gerec ve Yontem: Arastirmacilar tarafindan hazirlanan anket etik kurul ve Mudurluk onayi sonrasinda uygulandi Kesitsel olarak planlanan calismaya tum aile hekimi (AH) ve aile sagligi elemanlari (ASE) dahil edildi. Anket, demografik bilgiler ve etken, klinik, laboratuvar, tedavi ve korunma ile ilgili sorular bulunmaktaydi.  Zoonotik enfeksiyonlar konusunda yillik hizmet ici egitim verilmesi nedeniyle yeterli bilgi duzeyi olarak 70 ve ustu puan belirlendi. Anket ile toplanan veriler SPSS 17.0 programiyla analiz edildi. Demografik veriler tanimlayici istatistik, kategorik degiskenlerin karsilastirilmasinda Ki-kare ve surekli degiskenlerin karsilastirilmasinda Mann Whithney U testi kullanildi. Normal dagilima uygunluk Shapiro Wilk testi ile kontrol edildi. p < 0.05 istatistiksel anlamli olarak kabul edildi. Bulgular: Arastirmaya birinci basamak saglik personelinin %61.7’si (100/162) katildi,  %43.8’i erkek ve %56.3’u kadindi. Katilimcilarin %59.2’si AH ve %40.8’i ASE olarak gorev yapmaktaydi. Katilimcilarin %46.9’u yaklasik iki yil once hizmet ici egitim aldigini beyan etti. Katilimcilarin KKKA, Kuduz ve kuduz riskli temas, Hantavirus ve WNV enfeksiyonlari hakkindaki bilgi duzeyleri cinsiyet, yas, meslek ve birimde calisma sureleri, hizmet ici egitime katilma ile gorev yonunden analiz edildi. Ankete katilanlarin %35’inin bilgi duzeyi yeterli olarak bulundu. Bilgi eksikligi sirasiyla, KKKA enfeksiyonunda klinik (%86), Kuduz enfeksiyonunda tani (%76) ve Hantavirus enfeksiyonunda bulas yolu (%62) olarak belirlendi. Katilimcilarin zoonotik puan ortanca degeri 67.6 (min. 23.3- maks. 93.2) ve genel zoonotik puan icin AH’lerin bilgi duzeyi, ASE’lerden daha yuksek oldugu hesaplandi ( p<0.001 ). Bilgi duzeyleri KKKA enfeksiyonu (p=0.005), Hantavirus enfeksiyonu ( p<0.001 ) ve WNV enfeksiyonu (p=0.003) icin AH’lerde, ASE’lere gore yuksek ve anlamli tespit edildi. Ayrica, Hantavirus enfeksiyonuna ait bilgi duzeyi erkek (p=0.003) ve 40 yas ustu (p=0.009) calisanlarda yuksek bulundu. Katilimcilarin %19.0’i ve %16.0’i WNV ve Hantavirus enfeksiyonlariyla ilgili sorularin hicbirine dogru cevap veremediler. Zoonotik hastaliklarin toplamda ortanca dogru cevap sayisi AH’lerinin 30 (min. 14 - maks. 40) ve ASE’larinin 27 (min. 10 - maks. 36) olarak belirlendi. Katilimcilarin ortanca dogru cevap sayisi 29 (min. 10 - 40) olarak bulundu. Sonuc ve Oneriler: Zoonotik enfeksiyonlarin yonetiminde saglik personelinin guncel ve yeterli  bilgi duzeyine sahip olmasi onemlidir. Bu enfeksiyonlara yonelik verilen hizmet ici egitim konularinin saglik personelinin gorev durumuna gore belirlenmesinin egitim kalitesini arttiracagi kanaatindeyiz. Anahtar Kelimeler: Birinci Basamak Saglik Personeli; Virus; Zoonotik Hastaliklar; Bilgi