Yüz Elli Yılın Eğitim Düşüncesi Tarihine Derkenar: MAÂRİFTEN EĞİTİME

Egitim alanindaki yenilik hareketlerini Osmanli son donem reformcularindan devralan Cumhuriyet kadrolari bu alandaki degisim ve donusumleri bir uslup farki gozeterek devam ettirmislerdir. Oyle ki, “Cumhuriyet donemi egitim politikalarinin ve bu alanda yapilan inkilaplarin neredeyse tamami II. Mesrutiyet doneminde, tartisilmis hatta bircoklarinin provasi yapilmistir.” Bunun yaninda Cumhuriyet donemi ideologlari golgesindeki bu paradigma donusumu mesrutiyet donemine gore daha keskin ve aceleci olmustur. “Ahmet Hamdi Tanpinar inkilâp senelerini derin bir ironiyle anlattigi Saatleri Ayarlama Enstitusu ’nde kahramanlarinin birine “tarih gunun emrindedir” dedirtir. Aslinda Erken Cumhuriyet donemine baktigimizda gunun emrinde olan sadece tarih degil din, dil, universite, egitim, ders kitaplari, basin, gazeteciler ve aydinlarla diger butun kesimlerdir.” Resat Nuri Guntekin’in aceleci tavirlarla yapilan inkilâplara Yesil Gece adli romanda verdigi cevabi ise “inkilâp denilen sey bir gunde olmuyor” olmustur. Bilgi, kultur, dusunce ve egitim dunyamizdaki bu donusum Osmanli-Cumhuriyet arasinda derin bosluk olusturmustur. Soz konusu surecin anlasilmasina katki verecek onemli konulardan biri, donemin ozgun metinleri ile bulusmak ve anlamaya gayret etmektir.