Meta-analyse van observationeel onderzoek ; Mogelijkheden en beperkingen bij toepassingen ten behoeve van het kwantificeren van gezondheidsrisico's

Toepassingsmogelijkheden van meta-analyse werden bekeken als hulpmiddel bij kwantitatieve review van observationeel (niet-experimenteel) onderzoek. Dit onderzoek betreft meestal de relatie tussen risicofactoren (milieuverontreiniging, leefstijl e.d.) en gezondheidseindpunten, soms ook de werkzaamheid van bepaalde vormen van gezondheidszorg. Deze kwantitatieve overzichten zijn noodzakelijk om tot schattingen te komen van de effecten van preventiebeleid, die onder meer in het kader van toekomstverkenningen voor de volksgezondheid of voor de toestand van het milieu worden gemaakt. Het rapport beschrijft het wat, hoe en waarom van meta-analyse, evenals recente methodologische ontwikkelingen. Daarnaast worden mogelijkheden en beperkingen van meta-analyse van observationeel onderzoek kritisch bekeken. Op basis hiervan en van literatuuronderzoek worden globale richtlijnen gegeven voor het uitvoeren van meta-analyses. In het rapport wordt een statistische procedure voor meta-analyse voorgesteld, die de mogelijkheid biedt om naast blootstelling en respons andere populatie- of studiekenmerken bij de analyse te betrekken, ookwel analytische meta-analyse of 'meta-regressie-analyse' genoemd. Tevens biedt de procedure de mogelijkheid een Bayesiaanse herwaardering ('update') van afzonderlijke studieresultaten te maken, gegeven de uitkomsten van een verzameling vergelijkbare studies. Het rapport concludeert dat meta-analyse een nuttig hulpmiddel kan zijn bij het maken van systematische, consistente, omvattende en navolgbare, kwantitatieve overzichten van observationeel onderzoek. Daarbij dient de nadruk te liggen op kritische vergelijking, het 'leren' van verschillen tussen studies en patroonherkenning, en niet zozeer op het afleiden van geaggregeerde effectmaten.