Leidraad systeemgericht toezicht : advies voor implementatie door nVWA

De Nieuwe voedsel en Waren Autoriteit (nVWA) ziet erop toe dat bedrijven die chemische producten op de markt brengen op een veilige manier producten maken. Momenteel werkt de nVWA eraan om deze toezichthoudende taak efficienter te organiseren. Minder controles door de nVWA en meer verantwoordelijkheid voor het bedrijf zijn hierbij de uitgangspunten. Het RIVM heeft een leidraad ontwikkeld om dit te kunnen realiseren. De leidraad is gericht op de verfbranche, maar kan breder worden ingezet. Toezichthoudende instanties in Nederland zoals de nVWA gaan namelijk steeds meer werken volgens systeemgericht toezicht. Bedrijf krijgt meer verantwoordelijkheden voor veiligheid: Bij de klassieke vorm van toezicht wordt getoetst of de output van een bedrijf, het product, voldoet aan veiligheidseisen. Bij systeemgericht toezicht wordt een bedrijf ook verantwoordelijk gesteld voor de onderliggende systemen, processen en methoden die zijn ingericht om aan de wettelijke veiligheidseisen te voldoen. Het managementsysteem van het bedrijf moet dan zodanig zijn ingericht dat problemen bijtijds worden gesignaleerd en zo snel mogelijk worden opgelost. De leidraad bevat een stappenplan om het managementsysteem aan de vereisten van systeemgericht toezicht aan te passen. Goed managementsysteem en vertrouwen: Om te kunnen komen tot systeemgericht toezicht moeten bedrijven aan twee voorwaarden voldoen. Als eerste moet een bedrijf over een goed werkend managementsysteem ('compliance management') beschikken. Ten tweede is het vertrouwen tussen nVWA en het bedrijf over de naleving van wettelijke voorschriften van belang. Hoe groter het vertrouwen, des te minder vaak de nVWA hoeft te controleren. Om aan te geven in welke mate een bedrijf momenteel aan de voorwaarden voor systeemgericht toezien voldoet, deelt de nVWA het in vier niveaus van compliance management in. Bij elk niveau hoort een bepaald niveau van toezicht: hoe beter het managementsysteem, des te minder toezicht nodig is. Door middel van een audit wordt eerst gecontroleerd of het bedrijf 'compliant' is met zijn eigen systeem. Vervolgens kan de nVWA aangeven hoe het bedrijf tot een hoger niveau van systeemtoezicht kan komen.