خودآزمایی پستان و نقش آموزش برتغییر تصمیم زنان بر اساس مدل مراحل تغییر

مقدمه: سرطان پستان یک مشکل بزرگ بهداشتی در جهان است که تشخیص زودرس آن نقش مهمی در کاهش مرگ‌و‌میر منتسب به این بیماری دارد، مطالعه حاضر با هدف ارزیابی تأثیر آموزش بر تغییر رفتار خودآزمایی پستان زنان شهر گناباد انجام شد. روش‌کار: این مطالعۀ یک کارآزمایی در عرصه است که در سال 1394 با مشارکت 140 نفر از زنان متأهل 49-20 ساله شهر گناباد انجام شد. افراد به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمون و شاهد قرار گرفتند و به گروه آزمون خودآزمایی پستان آموزش داده شد. رفتار خودآزمایی پستان با استفاده از مدل مراحل تغییر مورد بررسی قرار گرفت و پرسشنامه مربوط به مشخصات فردی و مراحل تغییر قبل، بلافاصله و سه ماه بعد از مداخله آموزشی تکمیل گردید. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده ازنرم‌افزار آماری SPSS (نسخه 20) و آزمون‌های آنالیز واریانس با تکرار مشاهدات، تی دانشجویی، کای اسکوئر و تحلیل واریانس چند متغیره انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنی‌دار در نظر گرفته شد. یافته‌ها: قبل از آموزش، اکثریت زنان دو گروه در مرحله پیش‌تفکر و تفکر قرار داشتند. آزمون کای‌دو، تفاوت معنی‌داری در مراحل تغییر قبل از مداخله نشان نداد (609/0=p). بلافاصله و سه ماه بعد از مداخله، اکثر زنان گروه آزمون به سمت مراحل عمل و نگهداری پیشرفت کردند، ولی در گروه شاهد اکثر زنان همچنان در مراحل پیش‌تفکر و تفکر قرار داشتند. نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه حاکی است که مداخله آموزشی مبتنی بر مدل مراحل تغییر در ارتقاء رفتار خودآزمایی پستان مؤثر است. علاوه بر این، آموزش بر اساس مدل مراحل تغییر بر حسب اینکه افراد در کدام یک از مراحل تغییر رفتار خودآزمایی پستان قرار دارند، موجب ارتقاء انجام رفتارهای غربالگری می‌شود.