1994-2004 El Hüseyma (Fas) depremleri: Eşlenik faylanmanın SAR interferometrisi ile tayini

Fas’in El Huseyma sehri 10 yil arayla 26 Mayis 1994 ve 24 Şubat 2004 tarihlerinde meydana gelen iki deprem (Mw=6.0; Mw=6.5) ile sarsilmistir. Gomulu dogrultu atimli faylarda meydana gelen bu depremlerde yuzey kirigi olusmamistir. Aktif dogrultu atimli faylar boyunca gozlenen morfotektonik yapilarin topografyada cok belirgin olmamasi ve sismik gozlemlerin yetersizligi nedeniyle bu iki depremin hangi faylar uzerinde olustugu, kinematikleri ve birbirleri arasindaki iliski ortaya cikartilamamistir. Bu calismada Avrupa Uzay Ajansi’nin (ESA) Envisat ve ERS uydularina ait radar goruntuleri Sentetik Aciklik Radar Interferometrisi (InSAR) yontemi ile islenip bu iki depremin yeryuzunde meydana getirdigi yuzey deformasyonu farkli bakis acilarindan haritalanmis ve atim dagilimlari modellenmistir. Elde edilen kosismik interferogramlar ve nihai fay modelleri depremlerin kor eslenik faylar uzerinde meydana gelmis oldugunu; 1994 depreminin sol yanal olup K23°D dogrultusunda, 2004 depreminin ise sag yanal ve K45°B dogrultusunda oldugunu gostermektedir. Bu sonuc onceki arastirmalarda sismolojik analizlerden elde edilen cikarimlar ile celismektedir. Son zamanlarda olusan dogrultu atimli faylarla iliskili deprem aktivitesi gostermektedir ki Kuzey Afrika-Avrasya levha sinirindaki Rif bolgesi dogusunda ve batisinda bindirme faylariyla iliskili depremlerin etkisi altindaki kuzey Cezayir ve Kadiz bolgelerinden sismotektonik acidan farklilik gostermektedir. El Huseyma ve civarinda topografyadaki hakim morfotektonik yapilarin halen sikisma rejimi urunleri olmalari bu bolgedeki D-B yonelimli acilma ile uyumlu dogrultu atimli tektonik rejimin yakin zamanda basladigi fikrini desteklemektedir. Anahtar Kelimeler: Eslenik faylanma, InSAR, Rif, Fas, El Huseyma, aktif tektonik.