آثار باقیمانده آتشسوزی بر برخی ویژگیهای شیمیایی خاک در یک مرتع در زاگرس مرکزی

آتش مخصوصا در مناطق خشک و نیمه خشک خطرناک­ترین عامل نابودکننده جنگل­ها و مراتع به حساب می­آید و بسته به شرایط آن پيامدهاي متفاوتی بر ویژگی‌های فیزیکی، شیمیایی و زیستی خاک دارد. این پژوهش به منظور بررسی آثار باقی­مانده آتش‌سوزی بر برخی ویژگی‌های شیمیایی در بخش‌هایی از مراتع شهرستان فریدن که قبلا دچار حریق شده بودند، انجام شد. آتش‌سوزی در این مناطق عمدتا به دلیل دخالت‌های انسانی بوده است. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی نامتعادل با تكرارهاي نامساوي اجرا گردید. کربنات کلسیم معادل، ماده آلي، سدیم، پتاسیم، کلسيم و منيزيم محلول و فسفر، آهن، منگنز و روی قابل جذب خاک با روش‌های استاندارد اندازه‌گیری شد . نتایج نشان داد که آتش‌سوزی تأثیر معنی‌داری بر برخی ویژگی‌های شیمیایی نظیر ماده آلی، پتاسیم، کلسیم و منیزیم محلول، آهن، منگنز و روی قابل جذب داشته است. مقایسه­ میانگین­ها نشان داد که درصد ماده آلی خاک از 10/2 در خاک نسوخته به 12/4 در خاک سوخته، مقادیر پتاسیم، کلسیم و منیزیم محلول به ترتیب از 0/45، 6/42 و 19/1 در خاک نسوخته به 95/0، 91/9 و 22/2 میلی‌اکی‌والان بر لیتر در خاک سوخته و مقادیر فسفر، آهن و منگنز قابل جذب به ترتیب از 30/31، 22/18 و 29/37 در خاک نسوخته به 17/34، 39/20 و 64/55 میلی‌گرم بر کیلوگرم خاک در عرصه سوخته افزایش پیدا کرده است. به طور کلی تأثیر آتش‌سوزی بر ویژگی‌های شیمیایی خاک در نخستین سال‌های پس از آتش‌سوزی بیش­تر بوده و این روند با گذشت زمان کاهش پیدا نمود.