Kronik Hepatit B ve C’li Hastalarda Karaciğer Hastalığın Farklı Evrelerinde Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi

Amac : Kronik hastaliklarda, hastalarin buyuk cogunlugu hastaligin getirdigi agri, yorgunluk ve depresif semptomlarla birlikte sosyal yasamlarinda kisitliliklar, fiziksel aktivitelerini gerceklestirmede guclukler yasamaktadir. Buna bagli yasam kalitesi etkilenmektedir. Kronik hepatitli hastalarda, hastaliginin erken evrelerinde hicbir semptom bulunmazken, ileri evrede siroza bagli komplikasyonlar yasam kalitesini belirgin sekilde bozabilir. Calismamizda farkli evrelerdeki kronik hepatit B (KHB) ve C (KHC)’li hastalarda yasam kalitesinin karsilastirilmasi planlanmistir. Gerec-Yontem : Hastaligin farkli evrelerindeki toplam 175 kronik hepatit (129 KHB ve 46 KHC) hastasi ve 20 saglikli gonullu calismaya alindi. Hastalara SF-36 yasam kalite indeksi anketi uygulandi. Bulgular: Her iki hastalik icin de SF-36’nin internal uyumlulugu yuksekti (Cronbach α KHB ve KHC icin:0.95, kontrol icin:0.90). KHB’de evre arttikca fiziksel ve sosyal fonksiyonlarda daha cok kisitlanma, canlilik ve enerjide daha fazla azalma ve sagliginin daha cok kotulesecegine inanma izlenmektedir. Genel olarak fiziksel ve mental saglik ile genel yasam kalitesi evre arttikca anlamli derecede azalmaktadir. KHC’de ise evre arttikca sadece fiziksel sagligin bozulmasindan dolayi iste ve gunluk etkinliklerde daha fazla kisitlama olmaktadir. Univaryant regresyon analizinde, tani ve hastalik evresinin yaninda yasadigi cevre, egitim seviyesi, sigara ve medeni durum yasam kalitesine etki eden faktorler olarak tespit edildi. Sonuc: KHC ve KHB’de, hastalik suresinin uzun olmasi, beraberinde komplikasyonlarin gelismesi ve psikolojik morbidite ile ozellikle KHC’de ve siroz hastalarinda tedavilerin yan etkileri hastalarda yasam kalitesini ciddi oranda dusurmektedir. Yasam kalitesinin arttirilmasi icin tedavi opsiyonlarinin hastaya gore olusturulmasi ve yasam kalitesini etkileyen diger faktorlerin saptanip en aza indirilmesi gerekmektedir. Anahtar Kelimeler: Kronik hepatit B; Kronik hepatit C; Yasam kalitesi