بررسی تطبیقی اصل کلی حقوقی همکاری متقابل در اسناد بین المللی راجع به قراردادها و حقوق ایران با تأکید بر قراردادهای نفتی

همواره انتظار می‌رود که مفاد قراردادها آیینۀ مقاصد طرفین قرارداد باشد و با پشتوانۀ اصول و شروط مندرج در قرارداد به‌درستی و در نهایت صحت و تکامل اجرا شود تا طرفین را در نیل به مقاصدشان یاری کند. یکی از این اصول، اصل همکاری متقابل است. این اصل، در صورت درج‌شدن در قرارداد، ممکن است طرفین قرارداد را به‌طور سلبی یا ایجابی به انجام یا عدم‌انجام اموری متعهد کند که ضامن صحت، بقا و اجرای تعهدات حاصل از قراردادها هستند. مسئلۀ مهمی که ممکن است به معضلی تبدیل شود آن است که چنانچه شرط و اصل متعهدشدن به همکاری متقابل جهت ایفای مفاد قراردادی درج نشود و حتی به‌شکل تلویحی نیز مقرر نگردد که طرفین متعهد به داشتن همکاری متقابل با یکدیگرند و یا امری ناخواسته در حین اجرای قرارداد به وقوع بپیوندد که وقوع و نتیجۀ آن در قرارداد قید نشده است، برای ادامۀ روند اجرای انجام چه باید کرد؟ در پی یافتن پاسخ این پرسش، در مقاله حاضر، با بررسی مفهوم و جایگاه و نقش اصل همکاری متقابل در اسناد مهم بین‌المللی راجع‌به قراردادها و فقه اسلامی و حقوق ایران، راهکارهایی جایگزین مراجع صالحۀ قانونی برای حل و مدیریت اختلافات به‌منظور تعدیل و حفظ قراردادها و به‌ویژه قراردادهای نفتی که پیچیدگی خاصی دارند معرفی شده است