بسترها، پیامدها و سازگاری زنان مطّلقهی شهر تهران (یک مطالعۀ پدیدارشناسانه)

هدف: هدف مطالعۀ کیفی پدیدارشناختی حاضر، درک بسترها و پیامدهای طلاق از رویکرد تجربه ‏ای زنان مطلقه و چگونگی برخورد با این تجربه در زندگی بعد از طلاق است. برخلاف مطالعات اثبات‏ گرایانه که مسئله ‏ی طلاق را عمدتا از منظر بیرونی مطالعه کرده و به عوامل بروز جدایی بین زوجین می ‏پردازند، این مطالعه‏ بر دریافت تجربه‏ مند زنان از نگاه خودشان متمرکز شده و چگونگی تعامل آنها را با زندگی جدید واکاوی می‏ کند. روش: این مطالعه، رویکرد نظری و روش ‏شناسی پدیدارشناسی را برای آشکار سازی و بازنمایی تجربه ‏ی طلاق از نگاه زنان مطلقه به‏ کار گرفته و فرآیند آن را از زبان سوژه‏ های مورد مطالعه روایت می‏ کند. روش نمونه ‏گیری در این مطالعه از نوع هدفمند با حداکثر تنوع بوده و با نمونه‏ ای هدفمند از زنان مطلقه ‏ی شهر تهران بر اساس معیار اشباع نظری مصاحبه ‏ی کیفی صورت گرفته است. یافته‏ ها: مطابق یافته‎ها عوامل زمینه ‏ساز طلاق در چهار محور کلی بسترهای اقتصادی، بسترهای فردی ـ روان‏شناختی، بسترهای ارتباطی و بسترهای اجتماعی ـ فرهنگی دسته ‏بندی می‎شوند. پیامدهای طلاق برای زنان مطلقه نیز در سه عنوان پیامدهای فردی، پیامدهای اقتصادی و پیامدهای اجتماعی ‏بررسی شدند. نتیجه ‏گیری: براساس تجربۀ زیستۀ زنان مطلقه دو بستر کلان (اجتماعی/ فرهنگی و اقتصادی) از یک طرف و دو بستر میانی و خرد (فردی و تعاملی) از سوی دیگر زمینه ‏های بروز طلاق می‏باشند. در بخش شیوه‏ های سازگاری زنان مطلقه نیز دو راهبرد کلی زندگی با خانواده ‏ی پدری و تشکیل زندگی مستقل مطرح شدند.