Türkiye-Rusya İlişkilerinin Yerel Komuoyuna Yansımasına Bir Örnek: Trabzon Basınında Sovyet Rusya ve Komünizm Algısı (1945-1960)

Rusya’nin 1945 yilinda Turkiye'ye 1925 anlasmasinin gecerliligini yitirdigine dair bir nota vermesi, 7 Haziran 1945 tarihinde yeni bir isbirligi antlasmasinin imzalanmasi icin Turkiye'den Kars, Ardahan ve Bogazlardan imtiyaz talep etmesi ve 1946 yilinda da Bogazlar konusunda yine Turkiye’ye iki sert nota vermesi ile TurkSovyet iliskileri Cumhuriyet doneminin en sikintili surecine girmistir. Ulke icerisinde endiseler buyumus ve Rusya ile yasanan krizler, ic politikada sol faaliyetlere karsi daha supheci ve sert bir yaklasimi beraberinde getirmistir. Bu gelismelere paralel olarak da gerek ulusal gerekse yerel basinda “komunizm” ve “Sovyet Rusya” ile ilgili yayinlarda kullanilan uslup gittikce sertlesmistir. Trabzon’da bu donemde yayin yapan gazetelerin haberlerinde, dis gelismelerin ulke gundemindeki siyasi gelismelere olumsuz etkileri bir sekilde “komunizm”le baglanti kurularak okuyuculara aktarilmistir. II. Dunya Savasi doneminde genellikle Sovyetler Birligi’nin savastaki ilerleyisi ile ilgili bilgilerin yer aldigi Trabzon basininda, ister iktidar ister muhalefet yanlisi olsun, savas sonrasi gerginlesen iliskilerle birlikte Rusya ve komunizme karsi ortak bir cephe olusturulmustur. Trabzon basininin genel tutumu, Sovyet ve komunizm karsitligi, Amerika ve Bati taraftarligi olmustur. Bu baglamda donemin Trabzon basininin sesi olan “Halk”, “Trabzon”, “Yeniyol”, “Caykara”, “Demokrat Caykara”, “Dogu”, “Hizmet” ve “Hakimiyet” gazetelerinden yararlanilarak hazirlanmis olan bu calisma ile 1945-1960 arasi donemde Trabzon kamuoyundaki “Rusya” ve “komunizm” algisinin ortaya konulmasi amaclanmaktadir.