سیر تکاملی جمعیتشناسی از ابتدا تا ظهور مدلسازی عامل محور

امروزه کاربرد مدل‌سازی عامل محور به منظور تجزیه و تحلیل مسائل جمعیتی مورد توجه جمعیت‌شناسان قرار گرفته  و جایگاه جمعیت­شناسی در شناخت عمیقتر روندهای جمعیتی را ارتقاء بخشیده است . هدف از مقاله حاضر، بررسی سیر تکاملی جمعیت­شناسی از ابتدا تا پیدایش و استفاده از مدل‌سازی عامل محور در مطالعات جمعیتی است. با مرور ادبیات موضوع، عدم توانایی پارادایم­های جمعیتی در برقراری ارتباط بین سطوح خرد و کلان به عنوان یک محدودیت در تحلیل مسائل پیچیده جمعیتی روشن می­شود. امروزه با توجه به توسعه ریاضیات و تولید نرم‌افزارها و پردازنده­های قوی، مدل‌سازی عامل محور در بین جمعیت­شناسان اهمیت ویژه­ای دارد. سیاست‌گذاری مبتنی بر مدل‌سازی عامل محور به عنوان یک راهکار کارآمد با قابلیت تحلیل روابط بین سطح خرد و سطح کلان، احتمال تحقق اهداف دنبال شده به‌وسیله سیاست­گذاریهای کلان را افزایش می­دهد. این مقاله، با مرور سیر تکاملی پارادایم­های مختلف و بیان ضرورت بهره­گیری از رویکرد مدل‌سازی عامل محور در فرآیند تحلیل مسائل جمعیت­شناسی، جایگاه مدل‌سازی عامل محور به همراه نقاط قوت وضعف آن در مقایسه با سایر پارادایم‌ها را بررسی و معرفی می‌کند. در پایان پیشنهاداتی برای استفاده از مدل‌سازی عامل محور در تحلیل مسائل جمعیتی ایران ارائه می‌شود.