Merdiven Kayıt Yöntemİ ve Günümüz Muhasebe Sİstemİ

Osmanli muhasebe sistemi hakkinda son zamanlarda yapilan calismalar sonucu bircok bulgular elde edilmis ve literature kazandirilmistir. Bu calismalar daha baslangic asamasinda olup arastirilmaya devam edilmektedir. Ozellikle, uluslararasi kongre ve sempozyumlar ile, kullanilan muhasebe yontemi dunyaya tanitilmaktadir. Merdiven yontemi olarak adlandirilan ve ilk izlerine Abbasiler’de rastlanan muhasebe kayit yontemi, Ilhanlilar ve Osmanlilar tarafindan da kullanilmistir. Yaklasik 1100 yillik omre sahip olan yontem Orta Dogu’da dogmus ve gelismistir.Genel olarak, Merdiven Kayit Yontemi ile ilgili bilgiler detayli bir sekilde Risale-i Felekiyye ve Basbakanlik Osmanli Arsivi’nden elde edilen belge ve dokumanlardan elde edilmektedir. Risale-i Felekiyye Ilhanlilar tarafindan kullanilan muhasebe yontemini (Merdiven Yontemi) detayli bir sekilde sekiz bolum halinde, uygulanan muhasebe kurallari ve kullanilan muhasebe defterleri ile birlikte anlatmistir. Arsivlerden elde edilen kayit ornekleri sayesinde ise Osmanli muhasebe sistemi (Merdiven Yontemi) hakkinda daha detayli bilgiler elde edilmistir.Elde edilen tum bulgular degerlendirildiginde, merdiven yonteminin tek tarafli muhasebe kayit yontemi ile cift tarafli kayit yontemi arasinda karma bir yontem oldugu soylenebilir.