Khabaz Sahasında (Kuzey Irak) Farklı Rezervuarlardaki Petrollerin Jeoistatistiksel Değerlendirilmesi

Kuzey Irak’taki petrol sahalarinda petrol uretimi cogunlukla birden cok rezervuardan yapilmaktadir. Bu  rezervuarlar Tersiyer (bir rezervuar) ve Kretase (iki rezervuar) yasli birimlerden olusmaktadir. Bu calismada farkli  rezervuarlardaki petrollerin tek bir ana kayadan mi yoksa farkli ana kayalardan mi turedigi ve tek veya cok evreli bir  goc sonucunda mi bu rezervuarlarda birikmis olduklari sorularinin cevabina ulasilmaya calisilmistir. Bu calismada incelenen Khabaz petrol sahasinda acilmis olan petrol kuyularindan hem Tersiyer yasli, hem de  Kretase yasli rezervuarlara ulasilmis olanlar secilmistir. Bu rezervuarlardaki petrollerin ozgul agirlik, API-gravitesi,  asfalten miktari, kukurt miktari, balmumu miktari,  kul miktari ve Ni, V miktarlari gibi fiziko-kimyasal ozellikleri  kullanilarak calismanin amacina yaklasim saglanmistir. Her bir kuyu ve rezervuar icin ayri ayri belirlenen bu  parametreler, once bir veri tabani olarak duzenlenmistir. Daha sonra korelasyon katsayisi (R), faktor analizi ve klaster  (kumelenme) analizi gibi istatistiksel yontemler yardimiyla bilgisayar destekli degerlendirmeler ve karsilastirmalar  kullanilarak rezervuarlar arasindaki benzerlik, yakinlik ve farkliliklar belirlenmeye calisilmistir.  Khabaz petrol sahasinda uc ayri rezervuar bulunmaktadir. Bunlar; Tersiyer yasli (Jeribe), Kretase yasli  (Ust Qamchuqa) ve (Alt Qamchuqa) birimleridir. Khabaz petrol sahasindaki tum kuyular tek bir yapidan uretim  yapmaktadir. Sadece Khabaz-2b kuyusu bu yapinin disinda kalmaktadir. Buradaki petrolun ozgul agirligi yuksektir  ve cok miktarda asfaltik bilesen icermektedir. Degerlendirme sonuclarina gore uretilen petroller ayni ana kayadan  (Chia Gara Formasyonu) turemislerdir. Bununla birlikte istatistiksel degerlendirmeler sonucunda Khabaz petrol  sahasinda uretilen petrollerde iki farkli tip petrol (a ve b) belirlenmistir. Bu bilesimsel farkliligin, goc sirasinda ve/ veya yerinde baskalasim sonucunda gelistigi sonucuna varilmistir.