مطالعۀ سیر تاریخی قانون جدید ازدواج در ایران معاصر

تصویب قانون جدید ازدواج در ایران در سال 1310 ش. نقطۀ عطفی در تحول و تجدد امر ازدواج در ایران بود. این پژوهش در پی آن است تا سیر تاریخی تصویب این قانون و تأثیر آن بر زندگی دختران، زنان و خانواده‌های ایرانی را بررسی کند. فرضیه تحقیق حاضر آن است که آنچه در سال 1310 ش. به‌اجبار و با دخالت دولت رخ داد، بر پایۀ تغییر ذهنیت عمومی از دورۀ قاجاریه به این سوی استوار بود که در آن دو مفهوم مهم و بنیادین کودکی و ازدواج تغییر کرده و میزان تأثیر سبک و شیوۀ زندگی کودک و زن ایرانی بر سرنوشت وطن مورد توجه قرار گرفته بود. این قانون گرچه بنیان شرعی ازدواج را تغییر نداد اما تغییراتی اساسی در روند زندگی روزمرۀ خانوادۀ ایرانی ایجاد کرد. افزایش مدت زمان کودکی برای دختران که زمینه‌ساز فرصت بیشتر برای آموزش آنان بود، حفظ سلامت و تندرستی کودک و مادر ایرانی و افزایش جمعیت متعاقب آن در کنار امکان حضور فعال زنان در اجتماع و اقتصاد ازجمله پیامدهای ملموس این قانون بود. با‌این‌حال اعمال سخت‌گیرانه قانون جدید، امر ازدواج را به محلی برای نزاع نابرابر میان دستگاه قضایی به نمایندگی از حکومت و خانواده‌های ایرانی تبدیل کرد.